Ερευνα
Αμερικανική μελέτη στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 10.000 παιδιά έδειξε ότι τα μικρά παιδιά που ροχαλίζουν πολύ ή έχουν κάποια άλλη αναπνευστική δυσκολία... τις νύχτες ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν συμπεριφορικά ή συναισθηματικά προβλήματα αργότερα στη ζωή τους.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Pediatrics, δεν είναι η πρώτη που συνδέει ζητήματα συμπεριφοράς με διαταραχές στην αναπνοή στη διάρκεια του ύπνου με τα παιδιά είτε να ροχαλίζουν, είτε να αναπνέουν από το στόμα ή να πάσχουν από υπνική άπνοια.
Αλλά η έρευνα της ομάδας της, η οποία παρακολούθησε περισσότερα από 13.000 παιδιά από τη νηπιακή ηλικία ως τα επτά τους χρόνια, είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει για αυτό το πρόβλημα.
Από τα παιδιά αυτά, το 45% παραμένει χωρίς προβλήματα αναπνοής τη νύχτα, σύμφωνα με τους γονείς τους. Τα υπόλοιπα εμφάνισαν συμπτώματα κάποια στιγμή στη διάρκεια της νηπιακής ηλικίας ή τα πρώτα χρόνια της παιδικής.
Το ροχαλητό στα παιδιά
Το ροχαλητό στα παιδιά μπορεί κάποιες φορές να φαίνεται χαριτωμένο ή και αστείο, όμως όταν είναι συνεχές και επίμονο, μπορεί να είναι αιτία σοβαρών προβλημάτων όπως η νυκτερινή ενούρηση, οι μαθησιακές δυσκολίες στο σχολείο και οι διαταραχές συμπεριφοράς. Στη πραγματικότητα μπορεί , μερικές φορές, σε κάποια παιδιά με ανώμαλο ύπνο και έντονο ροχαλητό , να διαγιγνώσκεται λανθασμένα ότι πάσχουν από σύνδρομο μειωμένης προσοχής και υπερδραστηριότητας, ενώ το μόνο που χρειάζονται είναι ένας καλός ύπνος.
Τι προκαλεί το ραχαλητό στα παιδιά?
Τρία πράγματα μπορούν να προκαλέσουν ροχαλητό στα παιδιά:
α. Ανατομικές ανωμαλίες που υπάρχουν από τη γέννηση του παιδιού, όπως ατρησία χοανών, μικρές γνάθοι ή στενός αεραγωγός στη περιοχή μύτης, φάρυγγος, στόματος και γλώσσας.
β. Η πιθανότητα τα νεύρα και οι μύες της περιοχής ρινο-στοματο-φάρυγγος να μην συνεργάζονται αρμονικά και συνεπώς να μην ανοίγουν επαρκώς τον αεραγωγό κατά την αναπνοή.
γ. Η πιο συχνή αιτία όμως είναι η υπερτροφία των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων.
Πόσο συχνό είναι το ροχαλητό στα παιδιά?
Είναι μια σχετικά συχνή πάθηση. Υπολογίζεται ότι το 12-13% των παιδιών ηλικίας 1-9 ετών ροχαλίζει σχεδόν καθημερινά ή το λιγότερο 3-4 βραδιές την εβδομάδα και το 2-3% από αυτά πάσχουν από υπνική άπνοια. Ο θόρυβος του ροχαλητού είναι τόσο έντονος που πάντα γίνεται αντιληπτός από τους γονείς. Ευκαιριακό, προσωρινό ροχαλητό μπορεί να παρουσιάσουν όλα τα παιδιά, μετά από κρυολογήματα ,φλεγμονές ή αλλεργικές παθήσεις της μύτης και του στοματοφάρυγγα , χωρίς όμως αυτό να αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα.-Γιατί οι γονείς θα πρέπει να ανησυχούν γιά το επίμονο ροχαλητό των παιδιών τους?Οι γονείς θα πρέπει να ξέρουν ότι το επίμονο ροχαλητό και η ενδεχόμενη άπνοια διαταράσσουν τη ποιότητα του ύπνου και είναι συνδεδεμένα με άλλες κρυφές κατάστασεις που μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη του παιδιού και να οδηγήσουν σε προβλήματα συμπεριφοράς ,καρδιάς και πνευμόνων.
Πως δημιουργείται το ροχαλητό?
Το ροχαλητό είναι θορυβώδης αναπνοή που παράγεται από τις δονήσεις του αναπνεόμενου αέρα καθώς περναει από το στενωμένο ανώτερο αναπνευστικό. Ετσι αυτό καθ?εαυτό είναι ένας ήχος ,που όμως δείχνει μια αυξηση της αντίστασης των ανώτερων αναπνευστικών οδών. Αυτό γίνεται γιατί στη διάρκεια του ύπνου οι μύες κοιμούνται , χαλαρώνουν κατά κάποιο τρόπο και αυτή η χαλάρωσή κάνει τον αεραγωγό να στενεύει λιγότερο ή περισσότερο. Επομένως η ίδια ποσότητα του αναπνεόμενου αέρα περνάει από μικρότερο χώρο, δημιουργούνται έτσι στρόβιλοι που παράγουν τις δονήσεις των μαλακών ιστών του στοματοφάρυγγα, το ροχαλητό δηλαδή.
Το ροχαλητό όμως εκτός από το να είναι ένας ενοχλητικός θόρυβος, μπορεί να υποκρύπτει άλλες πιο σοβαρές καταστάσεις , όπως το σύνδρομο αυξημένων αντιστάσεων των ανωτέρων αναπνευστικών οδών (έντονο ροχαλητό και ξύπνημα, χωρίς όμως παύση της αναπνοής) και την υπνική άπνοια (έντονο ροχαλητό με διακοπές της αναπνοής και ξύπνημα).
-Μπορεί το χρόνιο ροχαλητό να είναι ακίνδυνο ?
Δεν ξέρουμε. Το ροχαλητό γενικά δεν είναι κάτι το φυσιολογικό, δεν σημαίνει όμως ότι χρειάζεται πάντα αντιμετώπιση. Αυτό που μπορούμε όμως σίγουρα να πούμε είναι ότι αν το παιδί ξυπνάει στη διάρκεια της νύχτας εξ αιτίας του ροχαλητού, γεγονός που σημαίνει σύνδρομο αυξημένων αντιστάσεων ή υπνική άπνοια,τότε είναι απαραίτητη κάποια θεραπεία.
Ποίοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για υπνική άπνοια στα παιδιά ?
Η παχυσαρκία είναι κύριος προδιαθετικός παράγοντας.Μικρότερο ρόλο παίζουν η κληρονομικότητα, το σύνδρομο Down, διάφορες νευρομυικές παθήσεις και οι αλλεργικές καταστάσεις , λόγω του οιδήματος του βλεννογόνου του ρινοφάρυγγα που προκαλούν και της επακόλουθης υπερτροφίας των αδενοειδών εκβλαστήσεων.Τα ασθματικά επίσης παιδιά, όπως και εκείνα των οποίων οι γονείς καπνίζουν έχουν αυξημένες πιθανότητες νόσησης από υπνική άπνοια.
Ποιες είναι οι συνέπειες της υπνικής άπνοιας στα παιδιά?
Τα παιδιά ξυπνουν κουρασμένα,έχουν αδυναμία συγκέντρωσης και μαθησιακές δυσκολίες στο σχολείο και πολλές φορές αντιδρούν στην έλλειψη κανονικού ύπνου με εκνευρισμούς και υπερδραστηριότητες. Κάποια απ? αυτά παρουσιάζουν νυκτερινή ενούρηση και μπορεί να βλέπουν εφιάλτες στο διαταραγμένο ύπνο τους.Μελέτες σε παιδιά και πειραματικές εργασίες σε ζώα έχουν δείξει απώλειες νευρικών κυττάρων στους πάσχοντας από υπνική άπνοια ,τάση παχυσαρκίας , διαταραχες ανάπτυξης του εγκεφάλου και προδιάθεση για υπέρταση στην ενήλικη ζωή τους.
Πως αντιμετωπίζετε το επικίνδυνο ροχαλητό και η υπνική άπνοια στα παιδιά?
Δεδομένου ότι η κυριότερη αιτία στα παιδιά είναι υπερτροφία των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων, η αμυγδαλεκτομή και αδενοειδεκτομή είναι η θεραπεία επιλογής στο 85-90% των περιπτώσεων. Αν όμως αυτή αποδειχθεί αναποτελεσματική, στο 10% περίπου των παιδιών,τότε άλλα μέτρα, όπως οδοντικές προθέσεις, κανόνες υγιεινού ύπνου και υγιεινής διατροφής, αντιμετώπιση παχυσαρκίας και πιθανών φλεγμονών και αλλεργίας μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του πρόβλήματος. Κι? αν όλα αυτά αποτύχουν τότε οι συσκευές θετικής πίεσης (CPAP) είναι η τελευταία λύση.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς τα παιδιά των οποίων ροχαλίζουν σταθερά και/η παρουσιάζουν διακοπές της αναπνοής η συχνές αφυπνίσεις στη διάρκεια του ύπνου τους?
Πρώτα να συνειδητοποιήσουν ότι το ροχαλητό δεν είναι κάτι το τελείως αθώο και ακίνδυνο.Και μετά αν το παιδί τους:
Εχει ανήσυχο ύπνο, Είναι κουρασμένο το πρωί, Είναι υπερδραστήριο, Εχει νυκτερινή ενούρηση, Πρωινούς πονοκεφάλους, Νυκτερινούς εφιάλτες και Διακοπές της αναπνοής στον ύπνο, Καθυστέρηση της ανάπτυξής , Κακή ανάπτυξη ομιλίας, Μαθησιακές δυσκολίες και Διαταραχές συμπεριφοράς?..επί πλέον του ότι Ροχαλίζουν?..
Τοτε είναι απαραίτητο να ζήτήσουν Ιατρική Βοήθεια.
Αμερικανική μελέτη στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 10.000 παιδιά έδειξε ότι τα μικρά παιδιά που ροχαλίζουν πολύ ή έχουν κάποια άλλη αναπνευστική δυσκολία... τις νύχτες ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν συμπεριφορικά ή συναισθηματικά προβλήματα αργότερα στη ζωή τους.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Pediatrics, δεν είναι η πρώτη που συνδέει ζητήματα συμπεριφοράς με διαταραχές στην αναπνοή στη διάρκεια του ύπνου με τα παιδιά είτε να ροχαλίζουν, είτε να αναπνέουν από το στόμα ή να πάσχουν από υπνική άπνοια.
Αλλά η έρευνα της ομάδας της, η οποία παρακολούθησε περισσότερα από 13.000 παιδιά από τη νηπιακή ηλικία ως τα επτά τους χρόνια, είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει για αυτό το πρόβλημα.
Από τα παιδιά αυτά, το 45% παραμένει χωρίς προβλήματα αναπνοής τη νύχτα, σύμφωνα με τους γονείς τους. Τα υπόλοιπα εμφάνισαν συμπτώματα κάποια στιγμή στη διάρκεια της νηπιακής ηλικίας ή τα πρώτα χρόνια της παιδικής.
Το ροχαλητό στα παιδιά
Το ροχαλητό στα παιδιά μπορεί κάποιες φορές να φαίνεται χαριτωμένο ή και αστείο, όμως όταν είναι συνεχές και επίμονο, μπορεί να είναι αιτία σοβαρών προβλημάτων όπως η νυκτερινή ενούρηση, οι μαθησιακές δυσκολίες στο σχολείο και οι διαταραχές συμπεριφοράς. Στη πραγματικότητα μπορεί , μερικές φορές, σε κάποια παιδιά με ανώμαλο ύπνο και έντονο ροχαλητό , να διαγιγνώσκεται λανθασμένα ότι πάσχουν από σύνδρομο μειωμένης προσοχής και υπερδραστηριότητας, ενώ το μόνο που χρειάζονται είναι ένας καλός ύπνος.
Τι προκαλεί το ραχαλητό στα παιδιά?
Τρία πράγματα μπορούν να προκαλέσουν ροχαλητό στα παιδιά:
α. Ανατομικές ανωμαλίες που υπάρχουν από τη γέννηση του παιδιού, όπως ατρησία χοανών, μικρές γνάθοι ή στενός αεραγωγός στη περιοχή μύτης, φάρυγγος, στόματος και γλώσσας.
β. Η πιθανότητα τα νεύρα και οι μύες της περιοχής ρινο-στοματο-φάρυγγος να μην συνεργάζονται αρμονικά και συνεπώς να μην ανοίγουν επαρκώς τον αεραγωγό κατά την αναπνοή.
γ. Η πιο συχνή αιτία όμως είναι η υπερτροφία των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων.
Πόσο συχνό είναι το ροχαλητό στα παιδιά?
Είναι μια σχετικά συχνή πάθηση. Υπολογίζεται ότι το 12-13% των παιδιών ηλικίας 1-9 ετών ροχαλίζει σχεδόν καθημερινά ή το λιγότερο 3-4 βραδιές την εβδομάδα και το 2-3% από αυτά πάσχουν από υπνική άπνοια. Ο θόρυβος του ροχαλητού είναι τόσο έντονος που πάντα γίνεται αντιληπτός από τους γονείς. Ευκαιριακό, προσωρινό ροχαλητό μπορεί να παρουσιάσουν όλα τα παιδιά, μετά από κρυολογήματα ,φλεγμονές ή αλλεργικές παθήσεις της μύτης και του στοματοφάρυγγα , χωρίς όμως αυτό να αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα.-Γιατί οι γονείς θα πρέπει να ανησυχούν γιά το επίμονο ροχαλητό των παιδιών τους?Οι γονείς θα πρέπει να ξέρουν ότι το επίμονο ροχαλητό και η ενδεχόμενη άπνοια διαταράσσουν τη ποιότητα του ύπνου και είναι συνδεδεμένα με άλλες κρυφές κατάστασεις που μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη του παιδιού και να οδηγήσουν σε προβλήματα συμπεριφοράς ,καρδιάς και πνευμόνων.
Πως δημιουργείται το ροχαλητό?
Το ροχαλητό είναι θορυβώδης αναπνοή που παράγεται από τις δονήσεις του αναπνεόμενου αέρα καθώς περναει από το στενωμένο ανώτερο αναπνευστικό. Ετσι αυτό καθ?εαυτό είναι ένας ήχος ,που όμως δείχνει μια αυξηση της αντίστασης των ανώτερων αναπνευστικών οδών. Αυτό γίνεται γιατί στη διάρκεια του ύπνου οι μύες κοιμούνται , χαλαρώνουν κατά κάποιο τρόπο και αυτή η χαλάρωσή κάνει τον αεραγωγό να στενεύει λιγότερο ή περισσότερο. Επομένως η ίδια ποσότητα του αναπνεόμενου αέρα περνάει από μικρότερο χώρο, δημιουργούνται έτσι στρόβιλοι που παράγουν τις δονήσεις των μαλακών ιστών του στοματοφάρυγγα, το ροχαλητό δηλαδή.
Το ροχαλητό όμως εκτός από το να είναι ένας ενοχλητικός θόρυβος, μπορεί να υποκρύπτει άλλες πιο σοβαρές καταστάσεις , όπως το σύνδρομο αυξημένων αντιστάσεων των ανωτέρων αναπνευστικών οδών (έντονο ροχαλητό και ξύπνημα, χωρίς όμως παύση της αναπνοής) και την υπνική άπνοια (έντονο ροχαλητό με διακοπές της αναπνοής και ξύπνημα).
-Μπορεί το χρόνιο ροχαλητό να είναι ακίνδυνο ?
Δεν ξέρουμε. Το ροχαλητό γενικά δεν είναι κάτι το φυσιολογικό, δεν σημαίνει όμως ότι χρειάζεται πάντα αντιμετώπιση. Αυτό που μπορούμε όμως σίγουρα να πούμε είναι ότι αν το παιδί ξυπνάει στη διάρκεια της νύχτας εξ αιτίας του ροχαλητού, γεγονός που σημαίνει σύνδρομο αυξημένων αντιστάσεων ή υπνική άπνοια,τότε είναι απαραίτητη κάποια θεραπεία.
Ποίοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για υπνική άπνοια στα παιδιά ?
Η παχυσαρκία είναι κύριος προδιαθετικός παράγοντας.Μικρότερο ρόλο παίζουν η κληρονομικότητα, το σύνδρομο Down, διάφορες νευρομυικές παθήσεις και οι αλλεργικές καταστάσεις , λόγω του οιδήματος του βλεννογόνου του ρινοφάρυγγα που προκαλούν και της επακόλουθης υπερτροφίας των αδενοειδών εκβλαστήσεων.Τα ασθματικά επίσης παιδιά, όπως και εκείνα των οποίων οι γονείς καπνίζουν έχουν αυξημένες πιθανότητες νόσησης από υπνική άπνοια.
Ποιες είναι οι συνέπειες της υπνικής άπνοιας στα παιδιά?
Τα παιδιά ξυπνουν κουρασμένα,έχουν αδυναμία συγκέντρωσης και μαθησιακές δυσκολίες στο σχολείο και πολλές φορές αντιδρούν στην έλλειψη κανονικού ύπνου με εκνευρισμούς και υπερδραστηριότητες. Κάποια απ? αυτά παρουσιάζουν νυκτερινή ενούρηση και μπορεί να βλέπουν εφιάλτες στο διαταραγμένο ύπνο τους.Μελέτες σε παιδιά και πειραματικές εργασίες σε ζώα έχουν δείξει απώλειες νευρικών κυττάρων στους πάσχοντας από υπνική άπνοια ,τάση παχυσαρκίας , διαταραχες ανάπτυξης του εγκεφάλου και προδιάθεση για υπέρταση στην ενήλικη ζωή τους.
Πως αντιμετωπίζετε το επικίνδυνο ροχαλητό και η υπνική άπνοια στα παιδιά?
Δεδομένου ότι η κυριότερη αιτία στα παιδιά είναι υπερτροφία των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων, η αμυγδαλεκτομή και αδενοειδεκτομή είναι η θεραπεία επιλογής στο 85-90% των περιπτώσεων. Αν όμως αυτή αποδειχθεί αναποτελεσματική, στο 10% περίπου των παιδιών,τότε άλλα μέτρα, όπως οδοντικές προθέσεις, κανόνες υγιεινού ύπνου και υγιεινής διατροφής, αντιμετώπιση παχυσαρκίας και πιθανών φλεγμονών και αλλεργίας μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του πρόβλήματος. Κι? αν όλα αυτά αποτύχουν τότε οι συσκευές θετικής πίεσης (CPAP) είναι η τελευταία λύση.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς τα παιδιά των οποίων ροχαλίζουν σταθερά και/η παρουσιάζουν διακοπές της αναπνοής η συχνές αφυπνίσεις στη διάρκεια του ύπνου τους?
Πρώτα να συνειδητοποιήσουν ότι το ροχαλητό δεν είναι κάτι το τελείως αθώο και ακίνδυνο.Και μετά αν το παιδί τους:
Εχει ανήσυχο ύπνο, Είναι κουρασμένο το πρωί, Είναι υπερδραστήριο, Εχει νυκτερινή ενούρηση, Πρωινούς πονοκεφάλους, Νυκτερινούς εφιάλτες και Διακοπές της αναπνοής στον ύπνο, Καθυστέρηση της ανάπτυξής , Κακή ανάπτυξη ομιλίας, Μαθησιακές δυσκολίες και Διαταραχές συμπεριφοράς?..επί πλέον του ότι Ροχαλίζουν?..
Τοτε είναι απαραίτητο να ζήτήσουν Ιατρική Βοήθεια.
