Η παχυσαρκία και το σχήμα του σώματος, φαίνεται ότι ελέγχονται και ρυθμίζονται από γονίδια που εμπλέκονται στην κανονική ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισμού.
Η μελέτη των γονιδίων των ανθρώπων επιτρέπει στους επιστήμονες να δουν πόσο βάρος έχουν και πώς είναι κατανεμημένο το λίπος στο σώμα.
Η νέα αυτή εξέλιξη είναι σημαντική διότι η αναγνώριση των παραγόντων που ρυθμίζουν το βάρος σώματος και την κατανομή στο σώμα του λίπους, θα μπορούσε να οδηγήσει και σε θεραπείες δεδομένου ότι το βάρος και το σχήμα του ανθρωπίνου σώματος έχει άμεση σχέση με την υγεία.
Είναι γνωστό ότι σημασία δεν έχει μόνο εάν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος αλλά και το πώς τα περιττά κιλά είναι κατανεμημένα στο σώμα.
Οι άνθρωποι που έχουν περισσότερο βάρος στην περιοχή της κοιλιάς (περισσότερο σπλαγχνικό λίπος), έχουν σχήμα σώματος που προσομοιάζει με μήλο. Κινδυνεύουν περισσότερο από διαβήτη, καρδιοπάθεια, ψηλή πίεση και μεταβολικό σύνδρομο.
Αντίθετα, οι άνθρωποι με σχήμα σώματος που προσομοιάζει με αχλάδι, έχουν περισσότερο λίπος στους γλουτούς και στους γοφούς (υποδόριο λίπος). Κινδυνεύουν λιγότερο από μεταβολικό σύνδρομο και διαβήτη.
Το γεγονός ότι στους ανθρώπους υπάρχουν γονίδια που καθορίζουν πόσα κύτταρα λίπους θα υπάρχουν και που αυτά θα κατανέμονται στο σώμα, δεν προκαλεί έκπληξη.
Πράγματι είναι εδώ και χρόνια αποδεδειγμένο ότι σε κατώτερα ζώα, γονίδια καθορίζουν την ανάπτυξη του σώματος, που θα πάει το κεφάλι και που η ουρά, τι θα πάει πίσω και τι μπροστά. Στα έντομα υπάρχουν γονίδια που καθορίζουν εάν οι φτερούγες θα πάνε πίσω ή μπροστά και κατά πόσο θα είναι μεγάλες ή μικρές.
Τώρα για πρώτη φορά, ερευνητές από τη Γερμανία, δοκίμασαν να αναγνωρίσουν ποια γονίδια ελέγχουν την ανάπτυξη λίπους στην κοιλιά και ποια την ανάπτυξη λίπους κάτω από το δέρμα.
Μέχρι σήμερα έχουν μελετηθεί πολύ καλά ο ρόλος της όρεξης, της διατροφής και της σωματικής άσκησης στην παχυσαρκία. Όμως πολύ λίγα έχουν γίνει κατανοητά για το ρόλο των γονιδίων στην παχυσαρκία και την κατανομή του λίπους στο ανθρώπινο σώμα.
Η σημασία της κατανόησης του ρόλου των γονιδίων και της κληρονομικότητας μπορεί να είναι πολύ μεγάλη για τη μάστιγα της παχυσαρκίας που υπάρχει σήμερα. Η παχυσαρκία είναι αιτία πολλών σοβαρών ασθενειών, όπως το μεταβολικό σύνδρομο, ο διαβήτης, η ψηλή πίεση, οι καρδιοπάθειες, τα εγκεφαλικά επεισόδια και ο καρκίνος.
Οι Γερμανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι τουλάχιστον 12 γονίδια που εμπλέκονται στην ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισμού, πιθανόν να παίζουν ρόλο στο που θα εναποτίθεται το λίπος στο ανθρώπινο σώμα. Τουλάχιστον 3 από αυτά (Tbx15, Gpc4, και HoxA5) φάνηκαν να έχουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη παχυσαρκίας.
Οι έρευνες συμπεριέλαβαν πειραματόζωα και 200 ανθρώπους από παχύσαρκους έως άτομα κανονικού βάρους και με διάφορα σχήματα σώματος. Μελετώντας τα γονίδια διαπίστωσαν ότι με βάση τις διαφορές στην έκφραση της δραστηριότητας τους, μπορούσαν να προβλέψουν το δείκτη μάζας σώματος του ατόμου όπως επίσης και τη σχέση μέσης-γοφών που είναι δείκτης της κατανομής του λίπους στο σώμα.
Στο συμπέρασμα τους οι ερευνητές, καταλήγουν ότι οι διάφορες μορφές παχυσαρκίας μπορεί να είναι ένα πρόβλημα γενετικό, κληρονομικό όπου τα γονίδια ρυθμίζουν από πολύ νωρίς στη ζωή, την εξέλιξη του ατόμου.
Βέβαια το ερώτημα που δημιουργείται άμεσα από τις εν λόγω εξελίξεις, αφορά στο κατά πόσο οι άνθρωποι μπορούν να υπερνικήσουν τη συμπεριφορά των γονιδίων τους και να επηρεάσουν τη δική τους αρνητική εξέλιξη προς την παχυσαρκία.
Δεν υπάρχει απάντηση στο καίριο αυτό ερώτημα σήμερα. Όμως τα πρώτα βήματα άρχισαν να γίνονται. Χάρις στις εργασίες των Γερμανών ερευνητών, είναι δυνατόν να προβλεφθεί η κατανομή του λίπους σώματος σε ένα άτομο.
Σήμερα ενώ καταλαβαίνουμε πως θα γίνει η εξέλιξη αυτή, δεν μπορούμε να την επηρεάσουμε και να την αλλοιώσουμε.
Όμως τώρα οι στόχοι είναι εκεί. Δεν αποκλείεται στο σύντομο μέλλον να δημιουργηθούν φάρμακα που να επηρεάζουν τη δράση των γονιδίων αυτών, αλλοιώνοντας την πορεία του ατόμου προς την παχυσαρκία και τροποποιώντας το σχήμα του σώματος του.
