Μυθολογία και Ζώδια
O μύθος του Κριού
Ο αστερισμός του Κριού ήταν γνωστός στους Αιγύπτιους, τους Βαβυλώνιους και τους Έλληνες.
Όλοι τον ονόμαζαν Κριό στη γλώσσα τους και συμβολιζόταν με το κριάρι.
Ο αστερισμός θεωρούνταν το κριάρι που μετέφερε το Φρίξο και την Έλλη, παίρνοντας την ονομασία του από τον αντίστοιχο ελληνικό μύθο.
Ο Αθάμας ήταν Βοιωτός βασιλάς που βασίλευε στην περιοχή της Κορώνης, γιος του Αίολου και εγγονός του Έλληνα, γιου του Δευκαλίωνα.
Ο Αθάμας παντρεύτηκε τρεις φορές. Η πρώτη του γυναίκα ήταν η Ωκεανίδα Νεφέλη, με την οποία έκανε δύο παιδιά, το Φρίξο και την Έλλη.
Αργότερα ο Αθάμας εγκαταλείπει τη Νεφέλη και παντρεύεται την Ινώ, κόρη του Κάδμου και αδερφή της Σεμέλης.
Από αυτό το γάμο γεννήθηκαν δύο γιοι, ο Λέαρχος και ο Μελικέρτης.
Η Ινώ ζηλεύοντας τα παιδιά της Νεφέλης αποφάσισε να τα σκοτώσει και σκέφτηκε ένα πονηρό τέχνασμα.
Πείθει τις γυναίκες του τόπου να ψήσουν κρυφά από τους άντρες τους τους σπόρους του σταριού που θα έσπερναν.
Φυσικά δε φύτρωσε τίποτε.
Ο Αθάμας έστειλε τότε ανθρώπους να συμβουλευτεί το μαντείο των Δελφών.
Αλλά η Ινώ δωροδόκησε τους απεσταλμένους κι αυτοί έδωσαν στον Αθάμαντα μια τρομερή απάντηση.
Είπαν ότι ο θεός, για να σταματήσει τη σιτοδεία, απαιτούσε τη θυσία του Φρίξου στο βωμό του Δία.
Ο Αθάμας αναγκάζεται να συμμορφωθεί με τη δήθεν απαίτηση του μαντείου και ο Φρίξος (μαζί με την αδελφή του, σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές) οδηγούνται στο βωμό για τη θυσία.
Η Νεφέλη θέλοντας να σώσει τα παιδιά της, τους στέλνει ένα χρυσόμαλλο κριάρι, δώρο του Ερμή.
Το μαγικό κριάρι σήκωσε τους δύο νέους ψηλά στον αέρα, απομακρύνοντάς τους από τον κίνδυνο και πέταξαν προς τα ανατολικά.
Κατά το ταξίδι της διαφυγής τους η Έλλη έπεσε από το κριάρι και πνίγηκε στη θάλασσα που από τότε ονομάστηκε Ελλήσποντος.
Ο Φρίξος συνέχισε φτάνοντας στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, στην Κολχίδα όπου βρισκόταν ο βασιλιάς Αιήτης.
Εκείνος τον καλοδέχτηκε και τον πάντρεψε με την κόρη του Χαλκιόπη.
Ο Φρίξος θυσίασε το κριάρι που τον έφερε μέχρι εκεί στο βωμό του Δία και χάρισε το δέρμα του στον Αιήτη, που το αφιέρωσε στον Άρη και το κρέμασε σε μια βελανιδιά σε ένα ιερό δάσος του θεού.
Το μαγικό δέρμα (=δέρας) το φυλούσε ένας δράκος που δεν κοιμόταν ποτε. Αυτό είναι το "χρυσόμαλλο δέρας" για το οποίο αργότερα γίνεται η Αργοναυτική εκστρατεία.
Το χρυσόμαλλο κριάρι είχε γεννηθεί από τους έρωτες ενός θεού με μια θνητή.
Ο θεός ήταν ο Ποσειδών που ερωτεύτηκε τη Θεοφάνη, κόρη του βασιλιά Βισάλτη από τη Θράκη.
Τη Θεοφάνη κυνηγούσαν πολλοί μνηστήρες, έτσι ο Ποσειδώνας την πήγε στο νησί Crumissa (όνομα άγνωστο και ίσως παραφθαρμένο απο την παράδοση). Όμως οι μνηστήρες ανακάλυψαν το κρησφύγετό τους και ξεκίνησαν να τη βρουν.
Ο Ποσειδώνας, για να τους ξεγελάσει, μεταμόρφωσε τους κατοίκους του νησιού σε πρόβατα, τη Θεοφάνη σε μια όμορφη προβατίνα κι ο ίδιος έγινε τράγος.
Οι μνηστήρες, όταν έφτασαν στο νησί, δε βρήκαν παρά κοπάδια κι άρχισαν να τα σκοτώνουν. Βλέποντας αυτό ο Ποσειδώνας τους μεταμόρφωσε σε λύκους.
Ο ίδιος, ως τράγος, ενώθηκε με τη Θεοφάνη και της χάρισε ένα γιο, το κριάρι με το χρυσόμαλλο δέρμα.
Ο μύθος του Ταύρου
Ο αστερισμός του Ταύρου ήταν γνωστός στην αρχαιότητα από τους περισσότερους λαούς.
Οι Αιγύπτιοι τον συσχέτιζαν με το θεό Όσιρη και τον ιερό ταύρο Άπι, ως σύμβολο γονιμότητας και ευρωστίας.
Οι Έλληνες τον ονόμασαν ταύρο συνδέοντάς τον με τον πανάρχαιο μύθο της αρπαγής της Ευρώπης από το Δία.
Η Ευρώπη ήταν κόρη του Αγήνορα, γιου του Ποσειδώνα και της Λιβύης, κόρης του Έπαφου, γιου του Δία από την Ιώ.
Ο Αγήνορας βασίλευε στη Συρία, στη φοινικική πόλη Τύρο, ενώ ο αδερφός του Βήλος ήταν βασιλιάς της Αιγύπτου.
Ο Δίας ερωτεύτηκε την Ευρώπη μια μέρα που έπαιζε ξέγνοιαστη με τις φίλες της.
Για να την πλησιάσει, μεταμορφώθηκε σε έναν άσπρο σφριγηλό ταύρο, που η ανάσα του ξέχυνε μια γλυκειά μυρωδιά ζαφοράς.
Η Ευρώπη σαγηνευμένη από την ομορφιά του ταύρου, ήρθε κοντά του και άρχισε να τον χαϊδεύει.
Ο ταύρος είναι ήμερος και γονατίζει μάλιστα αφήνοντας την κόρη να ανέβει στην πλάτη του.
Τότε σαν αστραπή αρχίζει να τρέχει προς τη θάλασσα ενώ η Ευρώπη τρομαγμένη γατζώνεται στα κέρατά του και φωνάζει βοήθεια.
Όμως το ζώο σκίζει τα κύματα ακάθεκτο.
Ακολουθούμενοι από θεϊκή συνοδεία Τριτώνων και Νηρηίδων φτάνουν στο νησί της Κρήτης, όπου οι Εποχές είχαν ετοιμάσει το νυφικό κρεββάτι στο Δικταίο Άντρο.
Κατά μια άλλη εκδοχή ενώθηκαν κοντά σε μια πηγή στη Γόρτυνα, κάτω από πλατάνια, που σε ανάμνηση αυτών των ερώτων κράτησαν το προνόμιο να μη χάνουν ποτέ τα φύλλα τους.
Από την ένωση της με το Δία, η Ευρώπη γέννησε τους ήρωες Μίνωα και Ραδάμανθυ καθώς και το Σαρπηδόνα.
Ο Ζεύς ανέθεσε την προστασία της στο γίγαντα Τάλω.
Της έδωσε επίσης ένα σκύλο, που καμία λεία δεν μπορούσε να του ξεφύγει και μια φαρέτρα, που τα βέλη της δεν αστοχούσαν ποτέ.
Αργότερα η Ευρώπη παντρεύτηκε με το βασιλιά της Κρήτης, τον Αστερίωνα, γιο του Τέκταμου, που δεν είχε παιδιά και υιοθέτησε τους γιούς της από το Δία.
Μετά το θάνατό της η Ευρώπη τιμήθηκε με θεϊκές τιμές, ενώ ο Ταύρος, τη μορφή του οποίου είχε πάρει ο Δίας, έγινε αστερισμός και τοποθετήθηκε ανάμεσα στα σημεία του ζωδιακού κύκλου.
Ο Μίνωας θεωρείται ο πρώτος βασιλιάς που εκπολίτισε τους Κρήτες, δίδαξε την καλλιέργεια της γης και εισήγαγε τη λατρεία του Ταύρου στην Κρήτη.
Ο Ταύρος θεωρούνταν σύμβολο υγείας, ακμαιότητας και γονιμότητας και του αποδίδονταν ηλιακές ιδιότητες.
Στις λατρευτικές γιορτές των αρχαίων Κρητών, ο Ταύρος-Ήλιος ενώνεται με την ιερή Αγελάδα-Σελήνη εξασφαλίζοντας την ευημερία, την ειρήνη και την καρποφορία για τους ανθρώπους και τη γη.
Άλλη μια διάσταση των εορτών αυτών ήταν ο καθορισμός της έναρξης της σποράς καθώς και άλλων γεωργικών εργασιών που γίνονταν με βάση τις κινήσεις του Ήλιου και της Σελήνης.
Στον αστερισμό του Ταύρου ελάμβανε χώρα η εαρινή ισημερία περίπου από το 4000 πχ. και για 2000 χρόνια μετά.
Ο Μίνωας βασίλευσε με πραότητα και δικαιοσύνη κι έδωσε στους Κρήτες εξαιρετικούς νόμους εμπνευσμένους από τον ίδιο το Δία.
Στο Ραδάμανθυ που φημιζόταν για τη σοφία και τη δικαιοσύνη του, αποδίδουν την οργάνωση του κρητικού κώδικα που χρησίμευσε ως υπόδειγμα στις ελληνικές πόλεις.
Μετά το θάνατό τους, πήγαν στα Ηλύσια Πεδία και τοποθετήθηκαν στον κάτω κόσμο ως δίκαιοι κριτές των ψυχών, μαζί με τον Αιακό.
Το όνομα του Μίνωα έγινε κατόπιν τίτλος που έφεραν πολλοί βασιλείς της Κρήτης.
Ο Αγήνορας είχε τρεις γιους από την Τηλέφασσα, το Φοίνικα, τον Κίλικα και τον Κάδμο.
Όταν ο Δίας άρπαξε την Ευρώπη, ο Αγήνορας έστειλε τους γιους του να τη βρουν. Περιπλανήθηκαν σε διάφορους τόπους της Ελλάδας κατά τη μάταιη αναζήτηση της αδελφής τους και ίδρυσαν πληθώρα ελληνικών πόλεων.
Ο Φοίνικας έδωσε το όνομά του στην περιοχή της Φοινίκης, ο Κάδμος ίδρυσε τις Θήβες και ο Κίλικας την Κιλικία.
Άλλες αποικίες περιλαμβάνουν τη Θάσο και τη Θράκη.
Μερικοί μυθογράφοι ταυτίζουν το Φοίνικα με τον Αγήνορα και του δίνουν ως γιους τον Κίλικα, τον Κάδμο και το Θάσο.
Ο Ταύρος εμπεριέχει τους αστρικούς σχηματισμούς των Πλειάδων και των Υάδων και γειτονεύει με τον αστερισμό του Ωρίωνα.
Σιγά-σιγά και κάτω από την επιρροή των αντίστοιχων μύθων του Ωρίωνα, των Υάδων και των Πλειάδων, ο Ταύρος αποδόθηκε ως ένα από τα ζώα που κυνηγά ο Ωρίωνας και συσχετίστηκε με την ιδέα του μαινόμενου, επιτιθέμενου ζώου χάνοντας ένα μέρος από την έννοια της πραότητας, της ειρήνης και της γονιμότητας που είχε αρχικά.
Επίσης μεταγενέστερα συσχετίστηκε με το μύθο του Μινώταυρου και της Πασιφάης και του αποδόθηκε ζωώδη φύση, ερμηνεύοντας μάλιστα το μύθο ως ανθρωποθυσιαστικό.
Πασιφάη όμως ήταν ένα ακόμη όνομα για τη Σελήνη, όπως αναφέρουν πολλοί αρχαίοι έλληνες συγγραφείς, όπως ο Παυσανίας.
Η ένωση της Πασιφάης και του Ταύρου είχε να κάνει με την αρμονική ένωση του Ήλιου και της Σελήνης και όχι με τη γέννηση κάποιου τέρατος.
Η ερμηνεία του μύθου του "Μινώταυρου" έχει σήμερα αποδοθεί εντελώς παραπλανητικά σε σχέση με την πραγματική αρχαία ερμηνεία.
O μύθος των Διδύμων
Ο αστερισμός των Διδύμων σχετίζεται με το μύθο των Διόσκουρων (Διός κούροι, γιοι του Διός), του Κάστορα και του Πολυδεύκη.
Τα ονόματα τους δηλώνουν την αχώριστη αδελφική φιλία ακόμη και σήμερα.
Δεν είναι οι μοναδικοί που οι αρχαίοι Έληνες ονόμαζαν Διόσκουρους.
Επίσης έτσι ονομάζονταν και τιμώνταν οι ήρωες - ιδρυτές της Θήβας Ζήθος και Αμφίων, γιοι του Διός και της Αντιόπης.
Όμως οι πιο γνωστοί Διόσκουροι είναι οι δίδυμοι Κάστωρ και Πολυδεύκης.
Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση ο Δίας μεταμορφωμένος σε κύκνο ενώθηκε στο βουνό Ταΰγετο με τη Λήδα, γυναίκα του Τυνδάρεω, βασιλιά της Σπάρτης.
Τη ίδια νύχτα η Λήδα ενώθηκε και με τον άντρα της κι από τα παιδιά που γεννήθηκαν ο Πολυδεύκης και η Ελένη θεωρήθηκαν παιδιά του Διός ενώ ο Κάστωρ και η Κλυταιμνήστρα παιδιά του Τυνδάρεω.
Μια παραλλαγή του μύθου θέλει τα παιδιά να βγαίνουν από δυο αυγά που γέννησε η Λήδα.
Όμως μια αρχαιότερη παράδοση αναφέρει τη Νέμεση ως μητέρα της Ελένης.
Ο Δίας ερωτεύεται τη Νέμεση, μια από τις κόρες της Νυκτός, που προσπαθεί να τον αποφύγει.
Παίρνει χίλιες διαφορετικές μορφές και τελικά μεταμορφώνεται σε χήνα.
Ο Δίας όμως γίνεται κύκνος και ενώνεται μαζί της.
Η Νέμεση γέννησε ένα αυγό που το περισυνέλεξαν οι βοσκοί του Ταΰγετου και το έδωσαν στη Λήδα.
Από το αυγό αυτό βγήκε η Ελένη.
Σε μια αρχαία αγγειογραφία παριστάνονται οι Διόσκουροι έφηβοι πια, ενώ το αυγό, από όπου πρόκειται να γεννηθεί η Ελένη, βρίσκεται στη μέση ενός βωμού.
Στους αρχαίους συγγραφείς διαχωρίζεται ο τόπος γέννησης της Ελένης και της Κλυταιμνήστρας, της άλλης κόρης του Τυνδάρεω και της Λήδας, από τον τόπο γέννησης των Διόσκουρων.
Η γέννηση των νέων τοποθετείται στο μικρό νησί Πέφνος στο Μεσσηνιακό κόλπο.
Ο θεός Ερμής μετέφερε τα παιδιά μετά τη γέννησή τους από την Πέφνο στην Πελλήνη, όπου βασίλευε ο Τυνδάρεως.
Οι δύο νέοι έγιναν γνωστοί για την ανδρεία τους.
Γυμναζόντουσαν ο μεν Κάστωρ στην ιππική και την οπλομαχία, ο δε Πολυδεύκης στην πυγμαχία.
Κατά τη βασιλεία του Τυνδάρεω ταξίδευαν με στόλο στο Αιγαίο καθαρίζοντάς το από τους ληστές.
Όταν ο Μελέαγρος βασιλιάς των Αιτωλών της Καληδόνας ζήτησε τη βοήθεια άλλων πολεμιστών για να κυνηγήσουν τον Καλυδώνιο Κάπρο, οι Διόσκουροι έλαβαν μέρος στο κυνήγι.
Επίσης ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Ιάσονα κι έλαβαν μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία, όπου διακρίθηκαν ιδιαίτερα εναντίον του βασιλιά των Βρεβρύκων Αμύκου.
Βοήθησαν τον Ιάσονα και τον Πηλέα στην καταστροφή της Ιωλκού.
Είναι Δωριείς ήρωες και σε ορισμένους μύθους αγωνίζονται ενάντια στον Αθηναίο ήρωα Θησέα.
Ο Θησέας με τον φίλο του Πειρίθοο είχαν απαγάγει την ωραία Ελένη, αδερφή των Διόσκουρων. Κατόπιν ο Θησέας και ο Πειρίθοος κατέβηκαν στον Κάτω Κόσμο με σκοπό να αρπάξουν την ίδια την Περσεφόνη.
Οι Διόσκουροι εκστράτευσαν ενάντια στην Αθήνα κι ελευθέρωσαν την αδελφή τους που ήταν φυλακισμένη στο οχυρό των Αφιδνών παίρνοντας δε αιχμάλωτη και την ίδια τη μητέρα του Θησέα, την Αίθρα.
Απομάκρυναν από την εξουσία τους γιούς του Θησέα αντικαθιστώντας τους με το διεκδικητή της βασιλείας Μενεσθέα.
Ο Τυνδάρεως είχε δύο αδελφούς, τον Αφαρέα και το Λεύκιππο.
Ο Λεύκιππος είχε δύο κόρες, τη Φοίβη και την Ιλάειρα και είχε υποσχεθεί το χέρι τους στους γιούς του Αφαρέα, τον Ίδα και τον Λυγκέα, που βασίλευαν στη Μεσσηνία.
Ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης απήγαγαν τις νέες και στη συμπλοκή που επακολούθησε με τα ξαδέρφια τους, σκοτώθηκαν ο Κάστορας κι ο Λυγκέας.
Όμως σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή οι Διόσκουροι απήγαγαν τις Λευκιππίδες αλλά έκαναν παιδιά μαζί τους ενώ τα ξαδέρφια τους δεν τις διεκδίκησαν.
Τα κορίτσια πιθανώς να μην είχαν θνητό πατέρα.
Θεωρούσαν τον Απόλλωνα για πατέρα τους και είχαν ονόματα σχετικά με τις φάσεις της Σελήνης: Φοίβη, η αγνή στο νέο τέταρτο, Ιλάειρα, η φαιδρή στην πανσέληνο.
Η Φοίβη ήταν μάλλον ιέρεια της Αθηνάς και η Ιλάειρα της Αρτέμιδος.
Αργότερα το ιερό τους βρισκόταν κοντά στο σπίτι που νομιζόταν ιερή κατοικία των Διόσκουρων, στη Σπάρτη.
Οι Διόσκουροι άρπαξαν τις Λευκιππίδες στο ιερό περιβόλι της Αφροδίτης, εκεί που έπαιζαν με τις συνοδούς τους.
Σε μια αττική αγγειογραφία της αρπαγής απεικονίζονται η Αφροδίτη και ο Ζεύς παρόντες να διευκολύνουν τους ήρωες.
Με αυτό το συμβάν όμως άρχισε η εχθρότητα ανάμεσα στους Διόσκουρους και τα ξαδέρφια τους.
Είχαν οργανώσει από κοινού μια εκστρατεία στη γειτονική Αρκαδία για να κλέψουν βόδια και γύρισαν πίσω με μεγάλη λεία.
Φιλονίκησαν όμως για τη μοιρασιά με αποτέλεσμα ο Ίδας να σκοτώσει τον Κάστορα κι ο Πολυδεύκης τον Λυγκέα, τραυματίστηκε δε κι ο ίδιος.
Ο Δίας κεραυνοβόλησε τον Ίδα και πήρε τον Πολυδεύκη στους ουρανούς.
Όμως ο Πολυδεύκης απαρηγόρητος για το χαμό του αδελφού του αρνήθηκε την αθανασία που του πρόσφερε ο Δίας αν ο αδελφός του βρισκόταν στον Κάτω Κόσμο.
Έτσι ο Ζευς του χάρισε το προνόμιο να περνά μια μέρα στον Άδη με τον αδερφό του και μια μέρα στο ουρανό μαζί του, ώστε να μη χωρίσουνε.
Αργότερα ο Δίας καταστέρισε τους Διόσκουρους τοποθετώντας τους στον αστερισμό των Διδύμων.
Υπήρχαν αδριάντες τους στο νησί της Πέφνου και οι Σπαρτιάτες τους απεικόνιζαν με δύο δοκούς ενωμένους μεταξύ τους σε σχήμα Η.
Επίσης με δύο λεπτούς αμφορείς, που τυλιγόταν γύρω τους ένας όφις.
O μύθος του Καρκίνου
Ο αστερισμός του Καρκίνου, γνωστός από την αρχαιότητα, στους Έλληνες και τους Αιγύπτιους.
Συμβολιζόταν με το καβούρι (καρκίνος=κάβουρας) και μερικές φορές στην Αίγυπτο με την φιγούρα ενός σκαραβαίου.
Ο Καρκίνος σχετίζεται με το δεύτερο άθλο του Ηρακλή, αυτόν της Λερναίας Ύδρας.
Ο Καρκίνος ζούσε στη Λέρνα.
Όταν ο Ηρακλής πάλευε με την πολυκέφαλη δηλητηριώδη Ύδρα, ο Καρκίνος πλησίασε και τον δάγκωσε με όλη του τη δύναμη στη φτέρνα.
Θυμωμένος ο Ηρακλής τον έλιωσε τότε με το πόδι του.
Η θεά Ήρα όμως θαύμασε το κουράγιο του κάβουρα που τα έβαλε με το δυνατό Ηρακλή και τον καταστέρισε.
Έτσι προέκυψε ο αστερισμός του Καρκίνου.
Συχνά αναφέρεται από σύγχρονους μεταφραστές ότι η θεά Ήρα έστειλε τον κάβουρα να δαγκώσει τον Ηρακλή.
Στα πρωτότυπα αρχαία κείμενα όμως (Ερατοσθένης, Καταστερισμοί και αργότερα Hyginus και Μύθοι Αστερισμών) δεν αναφέρεται πουθενά κάτι τέτοιο.
Καθώς η διήγηση εξελίσσεται ο κάβουρας εμφανίζεται και δαγκώνει τον Ηρακλή χωρίς να αναγράφεται σε κανένα σημείο των κειμένων ότι η θεά Ήρα τον έστειλε.
Αυτός δεν είναι ο μόνος μύθος σχετικός με τον αστερισμό.
Κατά τη διάρκεια της Γιγαντομαχίας ο θεός Διόνυσος ακολουθούμενος από το Σειληνό, ένα γέρο Σάτυρο που κατά τους μύθους τον είχε αναθρέψει,
και από ακολουθία Σάτυρων εφορμά ενάντια στους Γίγαντες.
Ο Διόνυσος και ο Σειληνός έχουν καβαλήσει δύο γαϊδάρους που γκαρίζουν δυνατά.
Οι Γίγαντες τρομάζουν με τα γκαρίσματα των γαϊδάρων,
που ακόμη δεν είχαν αντικρύσει, και πανικόβλητοι τρέπονται σε φυγή.
Ο Διόνυσος, για να ευχαριστήσει τα δυο ζώα που τους βοήθησαν, τα τοποθέτησε στον ουρανό,
στον αστερισμό του Καρκίνου, καθώς και τη Φάτνη τους, από την οποία τρώνε.
Πρόκειται για τους δύο αστέρες βόρειο Όνο (γ' Καρκίνου) και νότιο Όνο (δ' Καρκίνου) που ανάμεσα τους βρίσκεται το αστρικό σμήνος της Φάτνης (M44 σήμερα).
Ο Άρατος και ο Ίππαρχος την αποκαλούσαν νεφελώδες άστρο.
Ο Πτολεμαίος την περιγράφει στις Μαθηματικές Συντάξεις (Αλμαγέστη) ως νεφέλωμα στο στήθος του Καρκίνου κι ο Ηφαιστίων ο Θηβαίος την αναφέρει ως Φάτνη.
Τα χαρακτηριστικά των Όνων και της Φάτνης επηρέασαν το συμβολισμό του αστερισμού του Καρκίνου.
Η υπομονή, η κτητικότητα, η αποφασιστικότητα και η ισχυρή σεξουαλικότητα του ζωδίου είναι ιδιότητες που προέρχονται από τους Όνους των Σάτυρων και του Διόνυσου.
Σήμερα η επιρροή τους έχει πια λησμονηθεί κι ελάχιστοι αστρολόγοι γνωρίζουν τους συσχετισμούς αυτούς.
O μύθος του Λέοντος
Το λιοντάρι, σύμβολο δύναμης, από την αρχαιότητα θεωρούνταν ο βασιλιάς των ζώων.
Ο κύκλος των ζώων, ο Ζωδιακός δηλαδή, θα ήταν ατελής χωρίς την παρουσία του.
Ο αστερισμός του Λέοντος σχετίζεται με τον πρώτο άθλο του Ηρακλέους, αυτόν του Λέοντος της Νεμέας.
Στη βόρεια άκρη της αργολικής πεδιάδας, κοντά στην Τίρυνθα και τις Μυκήνες υψώνονται βουνά που από πάνω τους περνά ο δρόμος για την Κόρινθο.
Το ψηλότερο με το ιδιόμορφο σχήμα, σαν ένα μισό αναποδογυρισμένο πιάτο, είναι ο Απέσας.
Κάτω από τον Απέσαντα απλώνεται η μεγάλη πεδιάδα της Νεμέας με μερικές σπηλιές στα περίχωρα.
Ένα βουνό εκεί λέγεται μάλιστα Τρητόν, "το τρυπημένο".
Σε αυτή την περιοχή είχε το λημέρι του ένα λιοντάρι που ήταν ο τρόμος των κατοίκων της περιοχής, ο Λέων της Νεμέας.
Ήταν ένα δυνατό άτρωτο ζώο, παιδί του Όρθρου και της Έχιδνας και αδερφός της Σφίγγας των Θηβών.
Το λιοντάρι το είχε αναθρέψει η Ήρα και το έφερε στη χώρα της, στο Άργος,
από την ανατολική χώρα των Αρίμων, για να τιμωρήσει τους κατοίκους της περιοχής - απογόνους του πρωτόγονου ανθρώπου Φορονέως (στο Φορονέα αποδιδόταν η εισαγωγή της λατρείας της Αργείας Ήρας στην Πελοπόνησσο).
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή το λιοντάρι βρισκόταν αρχικά στο παλάτι της θεάς Σελήνης, που το τίναξε από πάνω της κι έτσι έπεσε από κάτω, στο βουνό Απέσαντα ή κατ' άλλους το παραχώρησε στη θεά Ήρα.
Το λιοντάρι ερήμωνε τη χώρα, κατασπαράζοντας τους κατοίκους και τα κοπάδια τους.
Κατοικούσε σε μια σπηλιά με δυό εξόδους και το δέρμα του ήταν άτρωτο. Ούτε φωτιά ούτε σίδερο μπορούσαν να το τρυπήσουν.
Ο Ηρακλής αναλαμβάνει να σκοτώσει το Λέοντα, φέρνοντας πίσω το δέρμα του, για να δείξει στον Ευρυσθέα ότι εκτέλεσε τον άθλο.
Ξεκινώντας ο Ηρακλής, για να βρει το λιοντάρι, σταμάτησε στη μικρή πόλη Κλεωναί, στις παρυφές του δάσους της Νεμέας.
Εκεί φιλοξενείται από το Μόλορχο, ένα φτωχό γεωργό, που το λιοντάρι είχε σκοτώσει το γιο του.
Ο Μόλορχος θέλει να θυσιάσει το μοναδικό του κριάρι, για να τιμήσει τον ξένο ο Ηρακλής όμως τον σταματάει, ζητώντας του να περιμένει τριάντα μέρες.
Εάν δε γύριζε πίσω νικητής, τότε να του θυσίαζε το κριάρι σαν σε ήρωα, διαφορετικά στο Δία Σωτήρα.
Από το Μόλορχο πληροφορείται ο Ηρακλής τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αγωνιστεί με το θηρίο.
Πρέπει να γίνει πάλη, γιατί δε θα τον ωφελήσει το ξίφος και η λόγχη κι επίσης να χωθεί στη σπηλιά του, για να το βρει, προειδοποιώντας τον ότι η σπηλιά είχε δύο ανοίγματα.
Πράγματι ο Ηρακλής συναντά το λιοντάρι και αρχίζει να ρίχνει βέλη εναντίον του αλλά μάταια.
Τότε απειλώντας το με το ρόπαλό του το αναγκάζει να μπει στη σπηλιά, της οποίας είχε κλείσει τη μία έξοδο.
Ο Ηρακλής παλεύει με το λιοντάρι και τυλίγοντάς το με τα δυνατά του μπράτσα το πνίγει.
Εξουθενωμένος από την πάλη ο Ηρακλής κοιμάται ένα βαθύ ύπνο, που κράτησε αρκετά.
Όταν ξύπνησε, στεφανώθηκε με σέλινο, σαν να ήταν κάποιος που βγαίνει από τάφο, γιατί τότε κοσμούσαν τους τάφους με σέλινο.
Ο Ηρακλής έμεινε αμήχανος μπροστά στο νεκρό λιοντάρι ψάχνοντας να βρεί τρόπο να γδάρει το δέρμα του που τίποτε δεν το τρυπούσε.
Τελικά είχε την ιδέα να το ξεσχίσει με τα νύχια του Λέοντος και τα κατάφερε.
Ο Μόλορχος περίμενε τον ήρωα να γυρίσει.
Η τριακοστή μέρα έφτασε κι ο Ηρακλής δεν είχε ακόμη εμφανιστεί.
Ο Μόλορχος τον θεώρησε νεκρό και άρχισε να ετοιμάζει τη θυσία κατά πως του είχε ζητήσει ο ήρωας.
Αλλά πριν τελειώσει η θυσία ο Ηρακλής εμφανίζεται κουβαλώντας στους ώμους του το Λέοντα.
Τότε θυσιάζουν το κριάρι στο Δία Σωτήρα και στη θέση που έγινε η θυσία. ο Ηρακλής ίδρυσε αγώνες για να τιμήσει το Δία.
Επρόκειτο για τα Νέμεα και σε αυτά οι νικητές φορούσαν στεφάνι από σέλινο.
Ο Ηρακλής πήρε το δρόμο του γυρισμού, κατευθυνόμενος στις Μυκήνες, την κατοικία του βασιλιά Ευρυσθέως.
Ο βασιλιάς τρόμαξε τόσο πολύ από τη γενναιότητα του ήρωα που στάθηκε ικανός να σκοτώσει ένα τέτοιο ζώο, που του απαγόρευσε να μπει στην πόλη και αρκεί να του έδειχνε τη λεία του από τις πύλες.
Επίσης τον διέταξε από δω και στο εξής να αφήνει τη μελλοντική του λεία έξω από τις πύλες της πόλης.
Από τότε το άτρωτο δέρμα του λιονταριού, τη λεοντή, το φορούσε ο ήρωας στους ώμους του και θα του χρησίμευε για προστασία στους επόμενους άθλους του.
Ο Δίας, για να τιμήσει το γιό του και να διαιωνίσει το κατόρθωμα του,
καταστέρισε το Λέοντα τοποθετώντας τον ανάμεσα στους αστερισμούς του Ζωδιακού.
O μύθος της Παρθένου
Ο αστερισμός της Παρθένου είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αστερισμός,
μετά την Ύδρα και γνωστός από την αρχαιότητα σε πολλούς λαούς, πάντα σχετικός με μια θηλυκή θεά.
Οι μύθοι για την Παρθένο μετεξελίχθηκαν με τον καιρό.
Σύμφωνα με τον Ησίοδο, η Τιτανίδα Αστραία (που ονομάζεται επίσης και Αστραπή), κόρη του Αστραίου και της Ηούς (Ηώς - η αυγή), πρόσφερε τη βοήθειά της στο Δία, όταν ξεκίνησε η Τιτανομαχία.
Όταν ο πόλεμος τελείωσε η Αστραία ζήτησε από το Δία να παραμείνει παρθένα (δηλαδή να μην παντρευτεί).
Ο Δίας της έκανε τη χάρη και ,για να την τιμήσει, την τοποθέτησε στον αστερισμό της Παρθένου και ανέθεσε σε εκείνη να μεταφέρει τον κεραυνό του.
Καθώς η Αστραία έγινε η θεά-τιμωρός που παρέδιδε τον κεραυνό του Διός στο στόχο του,
ταυτίστηκε με τη θεά Δίκη, κόρη του Δία και της Θέμιδος, ακόμη και με τη Νέμεση, την αυστηρή θεά που προάγει το έργο της Δίκης.
Έτσι λεγόταν ότι κάποτε ζούσε ανάμεσα στους ανθρώπους αλλά,
όταν αυτοί έγιναν άδικοι, τους εγκατέλειψε και ανέβηκε και πάλι στον Ουρανό, όπου έγινε ο αστερισμός της Παρθένου.
Αρχικά ο αστερισμός αυτός συμπεριλάμβανε και τον αστερισμό του Ζυγού,
όπου η Παρθένος Αστραία κρατούσε στο δεξί της χέρι τη ζυγαριά, που αντιπροσωπεύει ο Ζυγός.
Στην αρχή λοιπόν η Παρθένος ήταν συνδυασμένη με την έννοια της δικαιοσύνης και της ακεραιότητας και συμπεριλάμβανε τον αστερισμό του Ζυγού.
Από κάποια στιγμή και μετά -απροσδιόριστο πότε ακριβώς- συσχετίστηκε με τη γονιμότητα,
την καλλιέργεια και την καρποφορία της γης και αποσυνδέθηκε από τη Δίκη και τη Νέμεση, καθώς και από τον αστερισμό του Ζυγού.
Η έννοια της Παρθένου μετεξελίχθηκε και τελικά συσχετίστηκε με τη θεά Δήμητρα, θεά της καλλιέργειας της γης, της γεωργίας, της καρποφορίας και των σιτηρών.
Η Δήμητρα είναι κόρη του Κρόνου και της Ρέας και αδερφή του Δία.
Οι μύθοι της διαδόθηκαν σε όλες τις περιοχές του τότε ελληνικού κόσμου,
όπου ευδοκιμούν τα δημητριακά και ιδίως το σιτάρι (με προτίμηση την Ελευσίνα, τη Σικελία, την Καμπανία, την Κρήτη και την Πελοπόνησσο).
Αυτή η θεά δίδαξε στους ανθρώπους τις γνώσεις της καλλιέργειας της γης και τους έδωσε τα δώρα των σιτηρών.
Μια παράδοση αναφέρει ότι η Δήμητρα πλάγιασε με τον ήρωα Ιασίονα σε "χωράφι οργωμένο τρεις φορες" και από την ένωση αυτή γεννήθηκε ο Πλούτος.
Η πιο γνωστή όμως ιστορία, είναι αυτή της αρπαγής της Περσεφόνης.
Η Δήμητρα από τους έρωτές της με το Δία γέννησε την αγαπημένη της Κόρη, την Περσεφόνη.
Μητέρα και κόρη ήσαν αχώριστες μέχρι που ο θεός του Άδη, ο Πλούτωνας, ερωτεύτηκε την Περσεφόνη και θέλησε να την κάνει γυναίκα του.
Με τη συγκατάθεση του Δία την άρπαξε μια μέρα που έπαιζε στους αγρούς της Νύσας και την έφερε στον Άδη.
Η Δήμητρα απαρηγόρητη για το χαμό της κόρης της, την αναζητά παντού.
Με τη βοήθεια της Εκάτης και του Ήλιου πληροφορείται τελικά που βρίσκεται η κόρη της.
Οργισμένη με το Δία που βοήθησε την απαγωγή, εγκαταλείπει τον Ολυμπο κι παίρνοντας τη μορφή μιας γερασμένης γυναίκας έρχεται στην Ελευσίνα.
Θλιμμένη για το χαμό της Περσεφόνης η Δήμητρα θρηνεί και στον πόνο της συμμετέχει όλη η φύση.
Τα φυτά σταματούν να δίνουν καρπούς και μαραίνονται.
Η γη γίνεται άγονη και οι άνθρωποι πεινούν.
Ο Δίας στέλνει τον Ερμή στον Άδη, για να καλοπιάσει τον Πλούτωνα, και να φέρει πίσω την Περσεφόνη παύοντας τη θλίψη της Δήμητρας.
Ο Πλούτωνας δέχεται να την αφήσει, όμως πριν φύγει της δίνει κρυφά να φάει μερικούς σπόρους απο ρόδι, σύμβολο γάμου και γονιμότητας.
Πράγματι ο Ερμής την οδηγεί πίσω στη μητέρα της, που τη δέχεται με μεγάλη αγαλλίαση.
Όμως η Περσεφόνη δεν μπορεί να μείνει για πάντα κοντά στη Δήμητρα γιατί είχε δεχθεί τροφή από τον Άδη κι έπρεπε να επιστρέψει.
Με την παρέμβαση του Δία και της Εκάτης, οι θεές συμφωνούν να περνά η Περσεφόνη το μισό του χρόνου στον Άδη με το σύζυγό της και το υπόλοιπο μισό με τη μητέρα της.
Η Δήμητρα κατόπιν σταμάτησε την αφορία κι έκανε πάλι να βλαστήσουν τα χωράφια και να γεμίσουν καρπούς.
Και δίδαξε στους ανθρώπους τις ιερές τελετές της γης και τα ιερά μυστήρια που τελούνται στην Ελευσίνα προς τιμήν της καρποδότρας θεάς, της κόρης της και του συζύγου της.
Κι από τότε κάθε άνοιξη η Περσεφόνη επιστρέφει στην μητέρα της και όλη η γη βλασταίνει ενω το φθινόπωρο που επιστρέφει στον Άδη η γη μένη άκαρπη κι έρχεται ο μελαγχολικός χειμώνας.
Σύμβολα της Δήμητρας είναι η παπαρούνα, το δρεπάνι και το στάχυ.
Το λαμπρότερο αστέρι του αστερισμού της Παρθένου λέγεται επίσης Στάχυ.
Προς τιμήν της θεάς γίνονταν τα Προαρκτούρια, εορτή σε πολλές ελληνικές πόλεις. Μερικοί τα ταυτίζουν με τα Προαρητούρια, που γιορτάζονταν στις 5 Πυανεψίωνος (19/9) στην Ελευσίνα για την εξασφάλιση πανελλαδικής ευφορίας της γης πριν το όργωμα.
Ίσως το όνομα Προαρκτούρια να αναφέρεται στον αστέρα Αρκτούρο από τον αστερισμό του Βοώτη, που βρίσκεται πλάι στην Παρθένο.
Ο Αρκτούρος, το Στάχυ και ο Βασιλίσκος (από τον αστερισμό του Λέοντος) σχηματίζουν ένα μεγάλο τρίγωνο στον ουρανό που βοηθά τον προσανατολισμό.
Στη ρωμαϊκή εποχή ο αστερισμός της Παρθένου συσχετιζόταν με το ρωμαϊκό αντίστοιχο της θεάς Δήμητρας, την Ceres, και οι Ρωμαίοι είχαν καθιερώσει μεγάλη εορτή γονιμότητας προς τιμήν της γύρω στα μέσα Απριλίου.
Στην Αίγυπτο η Παρθένος συνδεόταν με κάποιες πλευρές της μεγάλης ζωογόνας θεάς Ίσιδας, συζύγου του Οσίριδος, θεά επίσης σχετική με τη γονιμότητα και την καρποφορία της γης γύρω από το Νείλο.
Για τους Ασσύριους ήταν η Βααλίτα, η σύζυγος του θεού Βάαλ, θεού συγγενικού με το Διόνυσο.
Ο μύθος του Ζυγού
Ο αστερισμός του Ζυγού είναι ο πιο ασυνήθιστος αστερισμός του ζωδιακού.
Είναι ο μόνος αστερισμός του Ζωδιακού που δεν είναι είδωλο κάποιου ζώου (ανθρώπινου ή μη) αλλά αντικειμένου.
Επίσης είναι ο μόνος που ποτέ του δεν αποτέλεσε ξεχωριστό αστερισμό αλλά θεωρούταν μέρος του προηγούμενου αστερισμού,
της Παρθένου και αργότερα του επόμενου, του Σκορπιού.
Αρχικά ο Ζυγός αντιπροσώπευε τη ζυγαριά της Δίκης που κρατούσε στο δεξί της χέρι η Παρθένος Αστραία,
η θεά-τιμωρός που παρέδιδε τον κεραυνό του Διός στον στόχο του.
Για αυτό και το σχήμα Ζυγού-Παρθένου συχνά συνδεόταν με την Θεά Δίκη και με την αυστηρή Θεά Νέμεση.
Ο Ζυγός αντιπροσώπευει τη Δικαστική Αρχή και θεωρείται σύμβολο της θεϊκής Δικαιοσύνης.
Με το Ζυγό της Δίκης, εφάμιλλο της ζυγαριάς της Μαάτ, στους αιγυπτιακούς μύθους,
κρίνονται δίκαια όλοι και όλα και ανάλογως με το αποτέλεσμα επέρχεται η ανταμοιβή ή η τιμωρία.
Βλέπουμε ήδη το συσχετισμό του Ζυγού με τον Άδη και τις κρίσεις των ψυχών στην πρώιμη του μορφή.
Σε απροσδιόριστη χρονική περίοδο, μετά την εποχή του Ησιόδου,
ο αστερισμός της Παρθένου συσχετίζεται με τη Θεά Δήμητρα, μια Θεά που εκτός από την γεωργία και τα δώρα της καρποφόρας γης,
έχει να κάνει με τον Άδη, μέσω της σχέσης της με την Περσεφόνη που έγινε η σύζυγος του Πλούτωνα στο βασίλειο του Άδη,
του οποίου τα μυστήρια αποκαλύπτονται κατά την μύηση στα Ελευσίνια Μυστήρια.
Με την Θεά Δήμητρα να εφορεύει τον αστερισμό της Παρθένου,
ο Ζυγός γίνεται μέρος του αστερισμού του Σκορπιού, αποκαλείται δε "Χηλές".
Το όνομα προέρχεται από το ρήμα "χηλόω" που σημαίνει διχάζω γι' αυτό και οι διχαλωτές οπλές των αλόγων,
των βοδιών ή οι δαγκάνες του σκορπιού ονομάζεονται χηλές.
"Διχασμένος" σε δυο μέρη είναι επίσης ο Ζυγός,
όχι μόνο κυριολεκτικά αλλά και συμβολικά μια και από το αποτέλεσμα του Ζυγού μπορεί να προέλθουν τόσο οι ανταμοιβές όσο και οι τιμωρίες.
Και ως μέρος του Σκορπιού και ειδικότερα των χηλών-δαγκάνων του, συμβολίζει την τιμωρία που επέρχεται στους παραβάτες.
Άλλη μια διττή ιδιότητα του Ζυγού είναι ότι στην αρχαιότητα σε αυτό το ζώδιο λάμβανε χώρα η φθινοπωρινή τροπή,
η ώρα της ισορροπίας ανάμεσα στη νύχτα και την ημέρα ενώ αμέσως μετά η νύχτα άρχιζε να γίνεται μεγαλύτερη.
Σημειοδοτούσε την αρχή του φθινοπώρου, τις τελευταίες σοδειές και την προετοιμασία της φύσης για τον χειμερινό της λήθαργο.
Από εκεί προέρχεται η έννοια της ισορροπίας που αποδόθηκε σε μεταγενέστερες εποχές στο Ζυγό.
Σε κατοπινούς μύθους συναντάμε τον Ζυγό να συσχετίζεται και με το χρυσό άρμα του Πλούτωνος, με το οποίο οδήγησε την Περσεφόνη στον Άδη.
Η Περσεφόνη τελικά επιστρέφει στη μητέρα της αλλά πλέον ο χρόνος της μοιράζεται (διχάζεται) ανάμεσα στον σύζυγό της και στην μητέρα της.
Έτσι για το ένα τρίτο του χρόνου ή το μισό κατ' άλλους μυθογράφους,
βρίσκεται στον Άδη και το υπόλοιπο ανεβαίνει στον πάνω κόσμο, κοντά στην μητέρα της.
Στην Αίγυπτο ο αστερισμός του Ζυγού είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την Θεά Μαάτ,
που εφορεύει την Κοσμική Τάξη, τους Νόμους των Θεών, τη θεϊκή Δικαιοσύνη και την Αλήθεια.
Είναι στην ζυγαριά της Μαάτ που ζυγίζονται οι καρδιές των νεκρών έναντι ενός φτερού (που αντιπροσωπεύει την έννοια της μαάτ).
Εάν η καρδιά είναι ελαφρότερη, τότε προχωράει και οδηγείται εμπρός στον Όσιρη.
Εάν πάλι είναι βαρύτερη, η ψυχή διαλύεται, διαδικασία που εφορεύει η Θεά Αμμούτ.
Στην περίπτωση που η ζυγαριά ισορροπήσει,
η ψυχή στέλνεται πάλι πίσω και ενσαρκώνεται σε κάποιο από τα είδη του ζωικού βασιλείου, ώστε να πάρει τα απαραίτητα για αυτήν μαθήματα.
Η Κρίση των Νεκρών.
Επάνω, οι Θεοί-Κριτές. Κάτω από αριστερά προς τα δεξιά, ο Άνουβις οδηγεί μια ψυχή, κατόπιν ζυγίζεται στην Ζυγαριά της Μαάτ ενώ βλέπουμε πλάι στον Άνουβι την Αμμούτ.
Ο Θώθ γράφει το αποτέλεσμα και έπειτα ο Ώρος οδηγεί την ψυχή μπροστά στον Όσιρη.
Η επίδραση των Ελλήνων και των Αιγυπτίων είναι εκτεταμένη έτσι βλέπουμε τον Ζυγό να έχει τις ίδιες σημασίες και στην ανατολή,
στην κοιλάδα της Μεσοποταμίας, που έχει δεχθεί σημαντική επιρροή από το ελληνικό φύλο των Ασσύριων.
O μύθος του Σκορπιού
Ο Σκορπιός είναι το μυθολογικό ζώο που, κατά διαταγή του Απόλλωνα, ή της Γης, σκότωσε το γίγαντα κυνηγό Ωρίωνα.
Ο Θεός Απόλλωνας έστειλε το θανατηφόρο σκορπιό εναντίον του Ωρίωνα,
για να μην ενωθεί ερωτικά, θνητός αυτός, με την αθάνατη θεά Αρτέμιδα.
Μπορεί και η γη να έστειλε τον Σκορπιό εναντίον του Ωρίωνα, για να τον τιμωρήσει για την καυχησιά του.
Πραγματικά, ο μυθικός κυνηγός είχε προσβάλει τη Γη,
αφού συνέχεια δήλωνε ότι κανένα γήινο ζώο δεν μπορούσε να ξεφύγει από τα βέλη του.
Άλλη παραλλαγή αναφέρει ότι η ίδια η Αρτέμιδα διέταξε τον Σκορπιό να σκοτώσει τον Ωρίωνα,
γιατί αποπειράθηκε να τη βιάσει, ή γιατί θα της τον έκλεβε για την ομορφιά του και την ανδρεία του η Ηώ, ή η Ήρα.
Τελικά ο Σκορπιός και ο Ωρίωνας αλληλοεξοντώθηκαν.
Και ο Δίας, αφού τους έκανε αστερισμούς, διέταξε να ανατέλλει ο ένας τη στιγμή που δύει ο άλλος. (βρίσκεται στον ουρανό σε θέση αντιδιαμετρική του Ωρίωνα, ως προς τη Μεγάλη Άρκτο)
Σύμφωνα με τους αρχαίους αστρολόγους, ο θανατηφόρος Σκορπιός ήταν το ζώδιο της ταραχής και του θανάτου,
μια και ήταν συνδεδεμένος με τον θάνατο του Ωρίωνα.
Ο τεράστιος Σκορπιός συμβολίζει ακόμα το μυθολογικό ζώο που έγινε η αιτία της κατακεραύνωσης του Φαέθοντα από τον Δία.
Μόλις ο Φαέθοντας, που οδηγούσε το άρμα του Φοίβου-Ήλιου, είδε το φοβερό Σκορπιό στον ουρανό,
ταράχτηκε τόσο πολύ, ώστε έχασε την ψυχραιμία του και εγκατέλειψε τα ηνία του άρματος του πατέρα του.
Επακολούθησε το αφηνίασμα των αλόγων, που είχε ως αποτέλεσμα να ανεβοκατεβαίνει ο Ήλιος, απειλώντας με καταστροφή τη Γη.
Ευτυχώς ο Δίας έσωσε τη Γη και τιμώρησε σκληρά τον άπειρο Φαέθοντα για την απερισκεψία του.
Τον κατακεραύνωσε, και έτσι αυτός βρήκε τραγικό θάνατο,
πέφτοντας νεκρός στις όχθες του Ηριδανού ποταμού, στα νερά του οποίου βυθίζεται συνεχώς ο πιστός του φίλος Κύκνος.
O μύθος του Τοξότη
Το ζώδιο του Τοξότη παριστάνει τον προστάτη του κυνηγιού και των κυνηγών Κένταυρο Χείρωνα,
γιό του Κρόνου, που τον γέννησε με την Ωκεανίδα Φιλύρα, αφού μεταμορφώθηκε σε άλογο.
Ο Κένταυρος Χείρωνας, αφού εκπαιδεύτηκε από τον Απόλλωνα και την Άρτεμη στη βοτανολογία, τη μουσική, την αστρονομία και την ιατρική,
έγινε ο σπουδαίος δάσκαλος των πιο γνωστών ηρώων της αρχαιότητας.
Μαθητές του ήταν: ο Ιάσονας, οι Διόσκουροι, ο Ηρακλής, ο Πηλέας, ο Αχιλλέας, ο θεός της Ιατρικής Ασκληπιός και άλλοι.
Ο θάνατος του Κενταύρου Χείρωνα σχετίζεται με τον 3ο άθλο του Ηρακλή, τον Ερυμάνθιο Κάπρο.
Κυνηγώντας τον λοιπόν ο Ηρακλής, ένα βέλος από το τόξο του,
βουτηγμένο στο δηλητήριο της Λερναίας Ύδρας, χτύπησε κατά λάθος το δάσκαλο και φίλο του Κένταυρο Χείρωνα.
Ο Χείρωνας δεν μπορούσε να υποφέρει τους φριχτούς πόνους και, επειδή ήταν αθάνατος,
παραιτήθηκε από την αθανασία του, την οποία προσέφερε στον Τιτάνα Προμηθέα.
Ο Δίας συγκινήθηκε πολύ από το τραγικό τέλος του Κενταύρου Χείρωνα και τον έκανε αστερισμό γνωστό σαν Τοξότη,
λόγω της δεινής τοξευτικής του ικανότητας.
Ο Κένταυρος Χείρωνας, ο σπουδαίος δάσκαλος όλων σχεδόν των μυθολογικών ηρώων,
βρίσκεται δικαίως μεταξύ των αστερισμών, αφού σ? αυτόν αποδίδεται η πρώτη ταξινόμηση των άστρων και η πρώτη απεικόνισή τους σε ουράνια σφαίρα.
Αυτήν την ουράνια σφαίρα παρέδωσε ο Χείρωνας στον αγαπημένο του μαθητή Ιάσονα,
για να βοηθήσει τους αργοναύτες στον προσανατολισμό τους κατά το θρυλικό ταξίδι τους στην Κολχίδα.
O μύθος του Αιγόκερω
Οι Πλατωνικοί ονόμαζαν τον Αιγόκερω «Πύλη των Θεών»,
γιατί πίστευαν ότι οι ανθρώπινες ψυχές, μετά το θάνατο των ανθρώπων,
περνούσαν από το ζώδιο αυτό πριν φτάσουν στον ουρανό.
Η μυθολογία μας αναφέρει ότι οι Θεοί, κατά τη διαμάχη τους με τους Γίγαντες,
εγκατέλειψαν τον Όλυμπο και βρήκαν καταφύγιο στη φιλόξενη Αίγυπτο,
όπου μεταμορφώθηκαν σε ζώα, για να γλυτώσουν από την καταδίωξη των Γιγάντων.
Έτσι, ο τραγοπόδαρος θεός Πάνας, για να γλυτώσει από τον Γίγαντα Τυφώνα ?ένα θεριό με 100 κεφάλια και πύρινη ματιά- που τον κυνηγούσε,
μεταμορφώθηκε σε Αίγα (= κατσίκα).
Η διαφυγή του όμως δεν ήταν εύκολη. Για να ξεφύγει από τον Τυφώνα, ρίχτηκε στα νερά του ποταμού Νείλου.
Επειδή όμως δυσκολευόταν να κολυμπήσει, έγινε αμφίβιος, ενώ το πίσω μέρος του σώματός του μεταμορφώθηκε σε ουρά ψαριού.
Ο Αιγόκερως, το ζώδιο που παριστάνεται με σώμα κατσίκας και ουρά ψαριού,
είναι ?σύμφωνα με τον Ερατοσθένη- ο μεταμορφωμένος Πάνας.
Σύμφωνα με μια άλλη μυθολογική εκδοχή, ο Αιγόκερως είναι ο Αιγίπαν,
γιός του Δία και της Αίγης, συζύγου του τραγοπόδαρου θεού Πάνα.
Από αυτούς τους δυο πήρε και το όνομά του (Αίγη + Παν).
Εξωτερικά έμοιαζε με τον Πάνα, ήταν δηλαδή κι αυτός τραγοπόδαρος.
Κατ? άλλους, είχε σώμα κατσίκας και ουρά ψαριού, γεγονός που εξηγεί την περίεργη μορφή του Αιγόκερω,
ενώ ο Πλούταρχος στα Ηθικά του τον παραλληλίζει με το θεό των Λατίνων Σιλβανό.
Κατά το Απολλόδωρο, ο Αιγίπαν μαζί με τον Ερμή πρόσφεραν μεγάλη υπηρεσία στον πατέρα τους τον Δία,
όταν αυτός ήταν αιχμάλωτος του Γίγαντα Τυφώνα.
Ο Τυφώνας είχε αφαιρέσει τα νεύρα των χεριών και των ποδιών του Δία και τα είχε κρύψει στο Κωρύκιο Άντρο της Κιλικίας, μέσα σε δέρμα αρκούδας.
Ο Αιγίπαν και ο Ερμής τα έκλεψαν και τα ξαναπροσάρμοσαν στο σώμα του Δία,
που ανέκτησε τις δυνάμεις του και τελικά νίκησε τον Τυφώνα.
Ο Δίας, από ευγνωμοσύνη, τοποθέτησε τον Αιγίπαν στον έναστρο ουρανό, στον αστερισμό του Αιγόκερω.
Η εκδοχή αυτή, όπως και η προηγούμενη, εξηγεί την περίεργη μορφή του αιγόκερω,
δηλαδή της κατσίκας με την ουρά ψαριού, με την οποία παριστάνεται πάντα το ζώδιο αυτό στους αστρονομικούς ουράνιους χάρτες.
Σε άλλη μια ακόμα μυθολογική εκδοχή,
ο Αιγόκερως συμβολίζει την Αίγα Αμάλθεια, με το γάλα της οποίας τράφηκε στην Κρήτη ο Δίας όταν ήταν μωρό.
Από την ευγνωμοσύνη του ο Δίας, μόλις η αμάλθεια πέθανε, την έκανε αστερισμό και ένα από τα δυο κέρατά της το έδωσε στις Νύμφες Ελίκη και Κυνόσουρα, που τον φρόντιζαν στο Ιδαίο Άντρο.
Ακόμα, με το δέρμα της Αμάλθειας, που ήταν άτρωτο, ο Δίας έντυσε την ασπίδα του,
που ονομάστηκε Αιγίδα και προστάτευε ολοκληρωτικά όποιον την κρατούσε. (απ? αυτό προέρχεται η σημερινή έκφραση:
«υπό την αιγίδα?», που σημαίνει υπό την προστασία κάποιου)
Η εκδοχή αυτή εξηγεί την ονομασία του αστερισμού (Αίγα +Κέρας), αλλά όχι και την περίεργη μορφή του.
Ο Αιγόκερως έχει τη θέση του και στη ρωμαϊκή μυθολογία.
Στο αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο του βασιλιά Νουμά Πομπιλίου, η αρχή και το τέλος του έτους ήταν η ημέρα που ο Ήλιος έφτανε στη μέση του αστερισμού του Αιγόκερω (όπως περίπου και σήμερα).
Επίσης, ο Αύγουστος Οκταβιανός τιμούσε τον Αιγόκερω, επειδή είχε γεννηθεί στο ζώδιο αυτό.
Ήταν το έμβλημα των λεγεώνων του και η μορφή του κοσμούσε τα νομίσματα της εποχής.
Σύμφωνα με μια πανάρχαια δοξασία των Βαβυλωνίων,
ο Αιγόκερως παρίστανε τον Έα ή Suhumarshu,
τον αντίστοιχο του Ποσειδώνα βαβυλώνιο Θεό των Θαλασσών,
που ήταν μισός αίγα και μισός ψάρι.
O μύθος του Υδροχόου
Ο Υδροχόος παριστάνει τον Γανυμήδη,
τον ωραιότερο νέο της αρχαιότητας, που τον άρπαξε ο Δίας για να τον κάνει οινοχόο του στον Όλυμπο
και να παίρνουν από τα χέρια του αυτός κι οι άλλοι θεοί το κρασί και το νέκταρ.
Τρία άστρα του αστερισμού παριστάνουν την υδρία που κρατάει στα χέρια του ο Γανυμήδης.
Από το στόμιό της χύνεται νερό προς τον γειτονικό αστερισμό του Νότιου Ιχθύος.
Ο Γανυμήδης ήταν γιος του Τρώα και της Καλλιρρόης
και ο ωραιότερος άνδρας που γέννησε η Φύση.
Ο Δίας ζήλεψε την ομορφιά του παλικαριού και με τη μορφή του αετού άρπαξε το θνητό Γανυμήδη,
για να του χαρίσει την αιώνια ομορφιά και αθανασία.
Στον απαρηγόρητο πατέρα του, τον Τρώα,
ο Δίας χάρισε τα περίφημα άλογά του, αυτά που στη συνέχεια έγιναν η αιτία να θανατωθεί από τον Ηρακλή ο βασιλιάς της Τροίας, ο πονηρός Λαομέδοντας.
Ο Δίας εγκατέστησε τον Γανυμήδη στον Όλυμπο ως οινοχόο των Θεών,
γεγονός που προκάλεσε τη ζήλια της Ήρας, αλλά και της κόρης της Ήβης, η οποία ήταν μέχρι τότε οινοχόος των Θεών.
Οι συνεχείς πιέσεις αυτών των δυο γυναικών ανάγκασαν τον Δία να μεταμορφώσει τον νεαρό ευνοούμενό του στον αστερισμό του Υδροχόου,
χαρίζοντάς του αιώνια αθανασία.
O μύθος του Ιχθύος
Σύμφωνα με τη μυθολογία μας, οι δύο Ιχθύς παριστάνουν την Αφροδίτη και τον Έρωτα,
που εγκατέλειψαν τον Όλυμπο μαζί με τους άλλους Θεούς και κατέφυγαν στην Αίγυπτο,
κατά τη διάρκεια της Γιγαντομαχίας.
Εκεί μεταμορφώθηκαν σε ζώα, για να γλυτώσουν από την καταδίωξη του Γίγαντα Τυφωέα ή Τυφώνα,
γιού του Τάρταρου και της Γης.
Η Αφροδίτη και ο γιος της ο Έρωτας,
μετά από πολλές περιπλανήσεις έφτασαν στον ποταμό Ευφράτη? κι εκεί όμως τους βρήκε ο Τυφώνας.
Τρομαγμένοι οι δυο θεοί, έπεσαν μέσα στο ποτάμι,
μεταμορφωμένοι σε ψάρια, που κατά τη μυθολογία παριστάνουν τον αστερισμό των Ιχθύων.
Σε άλλη παρόμοια εκδοχή, οι Ιχθύς είναι τα δυο ψάρια που οδήγησαν τη θεϊκή δυάδα σε ασφαλές καταφύγιο,
όταν έπεσαν στον Ευφράτη, για να σωθούν από τον Τυφώνα που τους κυνηγούσε.
Οι θεοί, από την ευγνωμοσύνη τους, τοποθέτησαν τα δυο αυτά ψάρια στον ουρανό και σχηματίστηκε έτσι το ζώδιο των Ιχθύων.
Κατά μια άλλη εκδοχή,
οι δυο Ιχθύς είναι τα δυο δελφίνια που συνόδευαν πάντα το Θεό της Θάλασσας Ποσειδώνα στις διάφορες μετακινήσεις του.
Οι Ζουλού αφηγούνται μια ρομαντική ιστορία γι' αυτόν τον αστερισμό:
Ενα ζευγάρι δελφινιών προσπαθούσε να βρει στο βυθό το μαργαριτάρι της ζωής που έχασε η Μητέρα Γη, όμως ένα τέρας έφαγε το ένα δελφίνι.
Η Μητέρα Γη για να τα παρηγορήσει τα ένωσε για πάντα, σαν αστέρια στους ουρανούς.
Η λέξη ΙΧΘΥΣ είναι και ένα από τα σύμβολα του Χριστού -σημαίνει Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ.
Εγινε το κρυφό σύμβολο των καταδιωκόμενων χριστιανών στη Ρώμη, αντιπροσωπεύει όμως και τα ψάρια που χρησιμοποίησε ο Χριστός για να ταΐσει το πλήθος.
Το χρώμα της θάλασσας, τα μαργαριτάρια και οι φεγγαρόπετρες ταιριάζουν στους Ιχθείς,
που έχουν τάση προς την ονειροπόληση αλλά και τη δημιουργικότητα.
O μύθος του Κριού
Ο αστερισμός του Κριού ήταν γνωστός στους Αιγύπτιους, τους Βαβυλώνιους και τους Έλληνες.
Όλοι τον ονόμαζαν Κριό στη γλώσσα τους και συμβολιζόταν με το κριάρι.
Ο αστερισμός θεωρούνταν το κριάρι που μετέφερε το Φρίξο και την Έλλη, παίρνοντας την ονομασία του από τον αντίστοιχο ελληνικό μύθο.
Ο Αθάμας ήταν Βοιωτός βασιλάς που βασίλευε στην περιοχή της Κορώνης, γιος του Αίολου και εγγονός του Έλληνα, γιου του Δευκαλίωνα.
Ο Αθάμας παντρεύτηκε τρεις φορές. Η πρώτη του γυναίκα ήταν η Ωκεανίδα Νεφέλη, με την οποία έκανε δύο παιδιά, το Φρίξο και την Έλλη.
Αργότερα ο Αθάμας εγκαταλείπει τη Νεφέλη και παντρεύεται την Ινώ, κόρη του Κάδμου και αδερφή της Σεμέλης.
Από αυτό το γάμο γεννήθηκαν δύο γιοι, ο Λέαρχος και ο Μελικέρτης.
Η Ινώ ζηλεύοντας τα παιδιά της Νεφέλης αποφάσισε να τα σκοτώσει και σκέφτηκε ένα πονηρό τέχνασμα.
Πείθει τις γυναίκες του τόπου να ψήσουν κρυφά από τους άντρες τους τους σπόρους του σταριού που θα έσπερναν.
Φυσικά δε φύτρωσε τίποτε.
Ο Αθάμας έστειλε τότε ανθρώπους να συμβουλευτεί το μαντείο των Δελφών.
Αλλά η Ινώ δωροδόκησε τους απεσταλμένους κι αυτοί έδωσαν στον Αθάμαντα μια τρομερή απάντηση.
Είπαν ότι ο θεός, για να σταματήσει τη σιτοδεία, απαιτούσε τη θυσία του Φρίξου στο βωμό του Δία.
Ο Αθάμας αναγκάζεται να συμμορφωθεί με τη δήθεν απαίτηση του μαντείου και ο Φρίξος (μαζί με την αδελφή του, σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές) οδηγούνται στο βωμό για τη θυσία.
Η Νεφέλη θέλοντας να σώσει τα παιδιά της, τους στέλνει ένα χρυσόμαλλο κριάρι, δώρο του Ερμή.
Το μαγικό κριάρι σήκωσε τους δύο νέους ψηλά στον αέρα, απομακρύνοντάς τους από τον κίνδυνο και πέταξαν προς τα ανατολικά.
Κατά το ταξίδι της διαφυγής τους η Έλλη έπεσε από το κριάρι και πνίγηκε στη θάλασσα που από τότε ονομάστηκε Ελλήσποντος.
Ο Φρίξος συνέχισε φτάνοντας στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, στην Κολχίδα όπου βρισκόταν ο βασιλιάς Αιήτης.
Εκείνος τον καλοδέχτηκε και τον πάντρεψε με την κόρη του Χαλκιόπη.
Ο Φρίξος θυσίασε το κριάρι που τον έφερε μέχρι εκεί στο βωμό του Δία και χάρισε το δέρμα του στον Αιήτη, που το αφιέρωσε στον Άρη και το κρέμασε σε μια βελανιδιά σε ένα ιερό δάσος του θεού.
Το μαγικό δέρμα (=δέρας) το φυλούσε ένας δράκος που δεν κοιμόταν ποτε. Αυτό είναι το "χρυσόμαλλο δέρας" για το οποίο αργότερα γίνεται η Αργοναυτική εκστρατεία.
Το χρυσόμαλλο κριάρι είχε γεννηθεί από τους έρωτες ενός θεού με μια θνητή.
Ο θεός ήταν ο Ποσειδών που ερωτεύτηκε τη Θεοφάνη, κόρη του βασιλιά Βισάλτη από τη Θράκη.
Τη Θεοφάνη κυνηγούσαν πολλοί μνηστήρες, έτσι ο Ποσειδώνας την πήγε στο νησί Crumissa (όνομα άγνωστο και ίσως παραφθαρμένο απο την παράδοση). Όμως οι μνηστήρες ανακάλυψαν το κρησφύγετό τους και ξεκίνησαν να τη βρουν.
Ο Ποσειδώνας, για να τους ξεγελάσει, μεταμόρφωσε τους κατοίκους του νησιού σε πρόβατα, τη Θεοφάνη σε μια όμορφη προβατίνα κι ο ίδιος έγινε τράγος.
Οι μνηστήρες, όταν έφτασαν στο νησί, δε βρήκαν παρά κοπάδια κι άρχισαν να τα σκοτώνουν. Βλέποντας αυτό ο Ποσειδώνας τους μεταμόρφωσε σε λύκους.
Ο ίδιος, ως τράγος, ενώθηκε με τη Θεοφάνη και της χάρισε ένα γιο, το κριάρι με το χρυσόμαλλο δέρμα.
Ο μύθος του Ταύρου
Ο αστερισμός του Ταύρου ήταν γνωστός στην αρχαιότητα από τους περισσότερους λαούς.
Οι Αιγύπτιοι τον συσχέτιζαν με το θεό Όσιρη και τον ιερό ταύρο Άπι, ως σύμβολο γονιμότητας και ευρωστίας.
Οι Έλληνες τον ονόμασαν ταύρο συνδέοντάς τον με τον πανάρχαιο μύθο της αρπαγής της Ευρώπης από το Δία.
Η Ευρώπη ήταν κόρη του Αγήνορα, γιου του Ποσειδώνα και της Λιβύης, κόρης του Έπαφου, γιου του Δία από την Ιώ.
Ο Αγήνορας βασίλευε στη Συρία, στη φοινικική πόλη Τύρο, ενώ ο αδερφός του Βήλος ήταν βασιλιάς της Αιγύπτου.
Ο Δίας ερωτεύτηκε την Ευρώπη μια μέρα που έπαιζε ξέγνοιαστη με τις φίλες της.
Για να την πλησιάσει, μεταμορφώθηκε σε έναν άσπρο σφριγηλό ταύρο, που η ανάσα του ξέχυνε μια γλυκειά μυρωδιά ζαφοράς.
Η Ευρώπη σαγηνευμένη από την ομορφιά του ταύρου, ήρθε κοντά του και άρχισε να τον χαϊδεύει.
Ο ταύρος είναι ήμερος και γονατίζει μάλιστα αφήνοντας την κόρη να ανέβει στην πλάτη του.
Τότε σαν αστραπή αρχίζει να τρέχει προς τη θάλασσα ενώ η Ευρώπη τρομαγμένη γατζώνεται στα κέρατά του και φωνάζει βοήθεια.
Όμως το ζώο σκίζει τα κύματα ακάθεκτο.
Ακολουθούμενοι από θεϊκή συνοδεία Τριτώνων και Νηρηίδων φτάνουν στο νησί της Κρήτης, όπου οι Εποχές είχαν ετοιμάσει το νυφικό κρεββάτι στο Δικταίο Άντρο.
Κατά μια άλλη εκδοχή ενώθηκαν κοντά σε μια πηγή στη Γόρτυνα, κάτω από πλατάνια, που σε ανάμνηση αυτών των ερώτων κράτησαν το προνόμιο να μη χάνουν ποτέ τα φύλλα τους.
Από την ένωση της με το Δία, η Ευρώπη γέννησε τους ήρωες Μίνωα και Ραδάμανθυ καθώς και το Σαρπηδόνα.
Ο Ζεύς ανέθεσε την προστασία της στο γίγαντα Τάλω.
Της έδωσε επίσης ένα σκύλο, που καμία λεία δεν μπορούσε να του ξεφύγει και μια φαρέτρα, που τα βέλη της δεν αστοχούσαν ποτέ.
Αργότερα η Ευρώπη παντρεύτηκε με το βασιλιά της Κρήτης, τον Αστερίωνα, γιο του Τέκταμου, που δεν είχε παιδιά και υιοθέτησε τους γιούς της από το Δία.
Μετά το θάνατό της η Ευρώπη τιμήθηκε με θεϊκές τιμές, ενώ ο Ταύρος, τη μορφή του οποίου είχε πάρει ο Δίας, έγινε αστερισμός και τοποθετήθηκε ανάμεσα στα σημεία του ζωδιακού κύκλου.
Ο Μίνωας θεωρείται ο πρώτος βασιλιάς που εκπολίτισε τους Κρήτες, δίδαξε την καλλιέργεια της γης και εισήγαγε τη λατρεία του Ταύρου στην Κρήτη.
Ο Ταύρος θεωρούνταν σύμβολο υγείας, ακμαιότητας και γονιμότητας και του αποδίδονταν ηλιακές ιδιότητες.
Στις λατρευτικές γιορτές των αρχαίων Κρητών, ο Ταύρος-Ήλιος ενώνεται με την ιερή Αγελάδα-Σελήνη εξασφαλίζοντας την ευημερία, την ειρήνη και την καρποφορία για τους ανθρώπους και τη γη.
Άλλη μια διάσταση των εορτών αυτών ήταν ο καθορισμός της έναρξης της σποράς καθώς και άλλων γεωργικών εργασιών που γίνονταν με βάση τις κινήσεις του Ήλιου και της Σελήνης.
Στον αστερισμό του Ταύρου ελάμβανε χώρα η εαρινή ισημερία περίπου από το 4000 πχ. και για 2000 χρόνια μετά.
Ο Μίνωας βασίλευσε με πραότητα και δικαιοσύνη κι έδωσε στους Κρήτες εξαιρετικούς νόμους εμπνευσμένους από τον ίδιο το Δία.
Στο Ραδάμανθυ που φημιζόταν για τη σοφία και τη δικαιοσύνη του, αποδίδουν την οργάνωση του κρητικού κώδικα που χρησίμευσε ως υπόδειγμα στις ελληνικές πόλεις.
Μετά το θάνατό τους, πήγαν στα Ηλύσια Πεδία και τοποθετήθηκαν στον κάτω κόσμο ως δίκαιοι κριτές των ψυχών, μαζί με τον Αιακό.
Το όνομα του Μίνωα έγινε κατόπιν τίτλος που έφεραν πολλοί βασιλείς της Κρήτης.
Ο Αγήνορας είχε τρεις γιους από την Τηλέφασσα, το Φοίνικα, τον Κίλικα και τον Κάδμο.
Όταν ο Δίας άρπαξε την Ευρώπη, ο Αγήνορας έστειλε τους γιους του να τη βρουν. Περιπλανήθηκαν σε διάφορους τόπους της Ελλάδας κατά τη μάταιη αναζήτηση της αδελφής τους και ίδρυσαν πληθώρα ελληνικών πόλεων.
Ο Φοίνικας έδωσε το όνομά του στην περιοχή της Φοινίκης, ο Κάδμος ίδρυσε τις Θήβες και ο Κίλικας την Κιλικία.
Άλλες αποικίες περιλαμβάνουν τη Θάσο και τη Θράκη.
Μερικοί μυθογράφοι ταυτίζουν το Φοίνικα με τον Αγήνορα και του δίνουν ως γιους τον Κίλικα, τον Κάδμο και το Θάσο.
Ο Ταύρος εμπεριέχει τους αστρικούς σχηματισμούς των Πλειάδων και των Υάδων και γειτονεύει με τον αστερισμό του Ωρίωνα.
Σιγά-σιγά και κάτω από την επιρροή των αντίστοιχων μύθων του Ωρίωνα, των Υάδων και των Πλειάδων, ο Ταύρος αποδόθηκε ως ένα από τα ζώα που κυνηγά ο Ωρίωνας και συσχετίστηκε με την ιδέα του μαινόμενου, επιτιθέμενου ζώου χάνοντας ένα μέρος από την έννοια της πραότητας, της ειρήνης και της γονιμότητας που είχε αρχικά.
Επίσης μεταγενέστερα συσχετίστηκε με το μύθο του Μινώταυρου και της Πασιφάης και του αποδόθηκε ζωώδη φύση, ερμηνεύοντας μάλιστα το μύθο ως ανθρωποθυσιαστικό.
Πασιφάη όμως ήταν ένα ακόμη όνομα για τη Σελήνη, όπως αναφέρουν πολλοί αρχαίοι έλληνες συγγραφείς, όπως ο Παυσανίας.
Η ένωση της Πασιφάης και του Ταύρου είχε να κάνει με την αρμονική ένωση του Ήλιου και της Σελήνης και όχι με τη γέννηση κάποιου τέρατος.
Η ερμηνεία του μύθου του "Μινώταυρου" έχει σήμερα αποδοθεί εντελώς παραπλανητικά σε σχέση με την πραγματική αρχαία ερμηνεία.
O μύθος των Διδύμων
Ο αστερισμός των Διδύμων σχετίζεται με το μύθο των Διόσκουρων (Διός κούροι, γιοι του Διός), του Κάστορα και του Πολυδεύκη.
Τα ονόματα τους δηλώνουν την αχώριστη αδελφική φιλία ακόμη και σήμερα.
Δεν είναι οι μοναδικοί που οι αρχαίοι Έληνες ονόμαζαν Διόσκουρους.
Επίσης έτσι ονομάζονταν και τιμώνταν οι ήρωες - ιδρυτές της Θήβας Ζήθος και Αμφίων, γιοι του Διός και της Αντιόπης.
Όμως οι πιο γνωστοί Διόσκουροι είναι οι δίδυμοι Κάστωρ και Πολυδεύκης.
Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση ο Δίας μεταμορφωμένος σε κύκνο ενώθηκε στο βουνό Ταΰγετο με τη Λήδα, γυναίκα του Τυνδάρεω, βασιλιά της Σπάρτης.
Τη ίδια νύχτα η Λήδα ενώθηκε και με τον άντρα της κι από τα παιδιά που γεννήθηκαν ο Πολυδεύκης και η Ελένη θεωρήθηκαν παιδιά του Διός ενώ ο Κάστωρ και η Κλυταιμνήστρα παιδιά του Τυνδάρεω.
Μια παραλλαγή του μύθου θέλει τα παιδιά να βγαίνουν από δυο αυγά που γέννησε η Λήδα.
Όμως μια αρχαιότερη παράδοση αναφέρει τη Νέμεση ως μητέρα της Ελένης.
Ο Δίας ερωτεύεται τη Νέμεση, μια από τις κόρες της Νυκτός, που προσπαθεί να τον αποφύγει.
Παίρνει χίλιες διαφορετικές μορφές και τελικά μεταμορφώνεται σε χήνα.
Ο Δίας όμως γίνεται κύκνος και ενώνεται μαζί της.
Η Νέμεση γέννησε ένα αυγό που το περισυνέλεξαν οι βοσκοί του Ταΰγετου και το έδωσαν στη Λήδα.
Από το αυγό αυτό βγήκε η Ελένη.
Σε μια αρχαία αγγειογραφία παριστάνονται οι Διόσκουροι έφηβοι πια, ενώ το αυγό, από όπου πρόκειται να γεννηθεί η Ελένη, βρίσκεται στη μέση ενός βωμού.
Στους αρχαίους συγγραφείς διαχωρίζεται ο τόπος γέννησης της Ελένης και της Κλυταιμνήστρας, της άλλης κόρης του Τυνδάρεω και της Λήδας, από τον τόπο γέννησης των Διόσκουρων.
Η γέννηση των νέων τοποθετείται στο μικρό νησί Πέφνος στο Μεσσηνιακό κόλπο.
Ο θεός Ερμής μετέφερε τα παιδιά μετά τη γέννησή τους από την Πέφνο στην Πελλήνη, όπου βασίλευε ο Τυνδάρεως.
Οι δύο νέοι έγιναν γνωστοί για την ανδρεία τους.
Γυμναζόντουσαν ο μεν Κάστωρ στην ιππική και την οπλομαχία, ο δε Πολυδεύκης στην πυγμαχία.
Κατά τη βασιλεία του Τυνδάρεω ταξίδευαν με στόλο στο Αιγαίο καθαρίζοντάς το από τους ληστές.
Όταν ο Μελέαγρος βασιλιάς των Αιτωλών της Καληδόνας ζήτησε τη βοήθεια άλλων πολεμιστών για να κυνηγήσουν τον Καλυδώνιο Κάπρο, οι Διόσκουροι έλαβαν μέρος στο κυνήγι.
Επίσης ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Ιάσονα κι έλαβαν μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία, όπου διακρίθηκαν ιδιαίτερα εναντίον του βασιλιά των Βρεβρύκων Αμύκου.
Βοήθησαν τον Ιάσονα και τον Πηλέα στην καταστροφή της Ιωλκού.
Είναι Δωριείς ήρωες και σε ορισμένους μύθους αγωνίζονται ενάντια στον Αθηναίο ήρωα Θησέα.
Ο Θησέας με τον φίλο του Πειρίθοο είχαν απαγάγει την ωραία Ελένη, αδερφή των Διόσκουρων. Κατόπιν ο Θησέας και ο Πειρίθοος κατέβηκαν στον Κάτω Κόσμο με σκοπό να αρπάξουν την ίδια την Περσεφόνη.
Οι Διόσκουροι εκστράτευσαν ενάντια στην Αθήνα κι ελευθέρωσαν την αδελφή τους που ήταν φυλακισμένη στο οχυρό των Αφιδνών παίρνοντας δε αιχμάλωτη και την ίδια τη μητέρα του Θησέα, την Αίθρα.
Απομάκρυναν από την εξουσία τους γιούς του Θησέα αντικαθιστώντας τους με το διεκδικητή της βασιλείας Μενεσθέα.
Ο Τυνδάρεως είχε δύο αδελφούς, τον Αφαρέα και το Λεύκιππο.
Ο Λεύκιππος είχε δύο κόρες, τη Φοίβη και την Ιλάειρα και είχε υποσχεθεί το χέρι τους στους γιούς του Αφαρέα, τον Ίδα και τον Λυγκέα, που βασίλευαν στη Μεσσηνία.
Ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης απήγαγαν τις νέες και στη συμπλοκή που επακολούθησε με τα ξαδέρφια τους, σκοτώθηκαν ο Κάστορας κι ο Λυγκέας.
Όμως σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή οι Διόσκουροι απήγαγαν τις Λευκιππίδες αλλά έκαναν παιδιά μαζί τους ενώ τα ξαδέρφια τους δεν τις διεκδίκησαν.
Τα κορίτσια πιθανώς να μην είχαν θνητό πατέρα.
Θεωρούσαν τον Απόλλωνα για πατέρα τους και είχαν ονόματα σχετικά με τις φάσεις της Σελήνης: Φοίβη, η αγνή στο νέο τέταρτο, Ιλάειρα, η φαιδρή στην πανσέληνο.
Η Φοίβη ήταν μάλλον ιέρεια της Αθηνάς και η Ιλάειρα της Αρτέμιδος.
Αργότερα το ιερό τους βρισκόταν κοντά στο σπίτι που νομιζόταν ιερή κατοικία των Διόσκουρων, στη Σπάρτη.
Οι Διόσκουροι άρπαξαν τις Λευκιππίδες στο ιερό περιβόλι της Αφροδίτης, εκεί που έπαιζαν με τις συνοδούς τους.
Σε μια αττική αγγειογραφία της αρπαγής απεικονίζονται η Αφροδίτη και ο Ζεύς παρόντες να διευκολύνουν τους ήρωες.
Με αυτό το συμβάν όμως άρχισε η εχθρότητα ανάμεσα στους Διόσκουρους και τα ξαδέρφια τους.
Είχαν οργανώσει από κοινού μια εκστρατεία στη γειτονική Αρκαδία για να κλέψουν βόδια και γύρισαν πίσω με μεγάλη λεία.
Φιλονίκησαν όμως για τη μοιρασιά με αποτέλεσμα ο Ίδας να σκοτώσει τον Κάστορα κι ο Πολυδεύκης τον Λυγκέα, τραυματίστηκε δε κι ο ίδιος.
Ο Δίας κεραυνοβόλησε τον Ίδα και πήρε τον Πολυδεύκη στους ουρανούς.
Όμως ο Πολυδεύκης απαρηγόρητος για το χαμό του αδελφού του αρνήθηκε την αθανασία που του πρόσφερε ο Δίας αν ο αδελφός του βρισκόταν στον Κάτω Κόσμο.
Έτσι ο Ζευς του χάρισε το προνόμιο να περνά μια μέρα στον Άδη με τον αδερφό του και μια μέρα στο ουρανό μαζί του, ώστε να μη χωρίσουνε.
Αργότερα ο Δίας καταστέρισε τους Διόσκουρους τοποθετώντας τους στον αστερισμό των Διδύμων.
Υπήρχαν αδριάντες τους στο νησί της Πέφνου και οι Σπαρτιάτες τους απεικόνιζαν με δύο δοκούς ενωμένους μεταξύ τους σε σχήμα Η.
Επίσης με δύο λεπτούς αμφορείς, που τυλιγόταν γύρω τους ένας όφις.
O μύθος του Καρκίνου
Ο αστερισμός του Καρκίνου, γνωστός από την αρχαιότητα, στους Έλληνες και τους Αιγύπτιους.
Συμβολιζόταν με το καβούρι (καρκίνος=κάβουρας) και μερικές φορές στην Αίγυπτο με την φιγούρα ενός σκαραβαίου.
Ο Καρκίνος σχετίζεται με το δεύτερο άθλο του Ηρακλή, αυτόν της Λερναίας Ύδρας.
Ο Καρκίνος ζούσε στη Λέρνα.
Όταν ο Ηρακλής πάλευε με την πολυκέφαλη δηλητηριώδη Ύδρα, ο Καρκίνος πλησίασε και τον δάγκωσε με όλη του τη δύναμη στη φτέρνα.
Θυμωμένος ο Ηρακλής τον έλιωσε τότε με το πόδι του.
Η θεά Ήρα όμως θαύμασε το κουράγιο του κάβουρα που τα έβαλε με το δυνατό Ηρακλή και τον καταστέρισε.
Έτσι προέκυψε ο αστερισμός του Καρκίνου.
Συχνά αναφέρεται από σύγχρονους μεταφραστές ότι η θεά Ήρα έστειλε τον κάβουρα να δαγκώσει τον Ηρακλή.
Στα πρωτότυπα αρχαία κείμενα όμως (Ερατοσθένης, Καταστερισμοί και αργότερα Hyginus και Μύθοι Αστερισμών) δεν αναφέρεται πουθενά κάτι τέτοιο.
Καθώς η διήγηση εξελίσσεται ο κάβουρας εμφανίζεται και δαγκώνει τον Ηρακλή χωρίς να αναγράφεται σε κανένα σημείο των κειμένων ότι η θεά Ήρα τον έστειλε.
Αυτός δεν είναι ο μόνος μύθος σχετικός με τον αστερισμό.
Κατά τη διάρκεια της Γιγαντομαχίας ο θεός Διόνυσος ακολουθούμενος από το Σειληνό, ένα γέρο Σάτυρο που κατά τους μύθους τον είχε αναθρέψει,
και από ακολουθία Σάτυρων εφορμά ενάντια στους Γίγαντες.
Ο Διόνυσος και ο Σειληνός έχουν καβαλήσει δύο γαϊδάρους που γκαρίζουν δυνατά.
Οι Γίγαντες τρομάζουν με τα γκαρίσματα των γαϊδάρων,
που ακόμη δεν είχαν αντικρύσει, και πανικόβλητοι τρέπονται σε φυγή.
Ο Διόνυσος, για να ευχαριστήσει τα δυο ζώα που τους βοήθησαν, τα τοποθέτησε στον ουρανό,
στον αστερισμό του Καρκίνου, καθώς και τη Φάτνη τους, από την οποία τρώνε.
Πρόκειται για τους δύο αστέρες βόρειο Όνο (γ' Καρκίνου) και νότιο Όνο (δ' Καρκίνου) που ανάμεσα τους βρίσκεται το αστρικό σμήνος της Φάτνης (M44 σήμερα).
Ο Άρατος και ο Ίππαρχος την αποκαλούσαν νεφελώδες άστρο.
Ο Πτολεμαίος την περιγράφει στις Μαθηματικές Συντάξεις (Αλμαγέστη) ως νεφέλωμα στο στήθος του Καρκίνου κι ο Ηφαιστίων ο Θηβαίος την αναφέρει ως Φάτνη.
Τα χαρακτηριστικά των Όνων και της Φάτνης επηρέασαν το συμβολισμό του αστερισμού του Καρκίνου.
Η υπομονή, η κτητικότητα, η αποφασιστικότητα και η ισχυρή σεξουαλικότητα του ζωδίου είναι ιδιότητες που προέρχονται από τους Όνους των Σάτυρων και του Διόνυσου.
Σήμερα η επιρροή τους έχει πια λησμονηθεί κι ελάχιστοι αστρολόγοι γνωρίζουν τους συσχετισμούς αυτούς.
O μύθος του Λέοντος
Το λιοντάρι, σύμβολο δύναμης, από την αρχαιότητα θεωρούνταν ο βασιλιάς των ζώων.
Ο κύκλος των ζώων, ο Ζωδιακός δηλαδή, θα ήταν ατελής χωρίς την παρουσία του.
Ο αστερισμός του Λέοντος σχετίζεται με τον πρώτο άθλο του Ηρακλέους, αυτόν του Λέοντος της Νεμέας.
Στη βόρεια άκρη της αργολικής πεδιάδας, κοντά στην Τίρυνθα και τις Μυκήνες υψώνονται βουνά που από πάνω τους περνά ο δρόμος για την Κόρινθο.
Το ψηλότερο με το ιδιόμορφο σχήμα, σαν ένα μισό αναποδογυρισμένο πιάτο, είναι ο Απέσας.
Κάτω από τον Απέσαντα απλώνεται η μεγάλη πεδιάδα της Νεμέας με μερικές σπηλιές στα περίχωρα.
Ένα βουνό εκεί λέγεται μάλιστα Τρητόν, "το τρυπημένο".
Σε αυτή την περιοχή είχε το λημέρι του ένα λιοντάρι που ήταν ο τρόμος των κατοίκων της περιοχής, ο Λέων της Νεμέας.
Ήταν ένα δυνατό άτρωτο ζώο, παιδί του Όρθρου και της Έχιδνας και αδερφός της Σφίγγας των Θηβών.
Το λιοντάρι το είχε αναθρέψει η Ήρα και το έφερε στη χώρα της, στο Άργος,
από την ανατολική χώρα των Αρίμων, για να τιμωρήσει τους κατοίκους της περιοχής - απογόνους του πρωτόγονου ανθρώπου Φορονέως (στο Φορονέα αποδιδόταν η εισαγωγή της λατρείας της Αργείας Ήρας στην Πελοπόνησσο).
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή το λιοντάρι βρισκόταν αρχικά στο παλάτι της θεάς Σελήνης, που το τίναξε από πάνω της κι έτσι έπεσε από κάτω, στο βουνό Απέσαντα ή κατ' άλλους το παραχώρησε στη θεά Ήρα.
Το λιοντάρι ερήμωνε τη χώρα, κατασπαράζοντας τους κατοίκους και τα κοπάδια τους.
Κατοικούσε σε μια σπηλιά με δυό εξόδους και το δέρμα του ήταν άτρωτο. Ούτε φωτιά ούτε σίδερο μπορούσαν να το τρυπήσουν.
Ο Ηρακλής αναλαμβάνει να σκοτώσει το Λέοντα, φέρνοντας πίσω το δέρμα του, για να δείξει στον Ευρυσθέα ότι εκτέλεσε τον άθλο.
Ξεκινώντας ο Ηρακλής, για να βρει το λιοντάρι, σταμάτησε στη μικρή πόλη Κλεωναί, στις παρυφές του δάσους της Νεμέας.
Εκεί φιλοξενείται από το Μόλορχο, ένα φτωχό γεωργό, που το λιοντάρι είχε σκοτώσει το γιο του.
Ο Μόλορχος θέλει να θυσιάσει το μοναδικό του κριάρι, για να τιμήσει τον ξένο ο Ηρακλής όμως τον σταματάει, ζητώντας του να περιμένει τριάντα μέρες.
Εάν δε γύριζε πίσω νικητής, τότε να του θυσίαζε το κριάρι σαν σε ήρωα, διαφορετικά στο Δία Σωτήρα.
Από το Μόλορχο πληροφορείται ο Ηρακλής τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αγωνιστεί με το θηρίο.
Πρέπει να γίνει πάλη, γιατί δε θα τον ωφελήσει το ξίφος και η λόγχη κι επίσης να χωθεί στη σπηλιά του, για να το βρει, προειδοποιώντας τον ότι η σπηλιά είχε δύο ανοίγματα.
Πράγματι ο Ηρακλής συναντά το λιοντάρι και αρχίζει να ρίχνει βέλη εναντίον του αλλά μάταια.
Τότε απειλώντας το με το ρόπαλό του το αναγκάζει να μπει στη σπηλιά, της οποίας είχε κλείσει τη μία έξοδο.
Ο Ηρακλής παλεύει με το λιοντάρι και τυλίγοντάς το με τα δυνατά του μπράτσα το πνίγει.
Εξουθενωμένος από την πάλη ο Ηρακλής κοιμάται ένα βαθύ ύπνο, που κράτησε αρκετά.
Όταν ξύπνησε, στεφανώθηκε με σέλινο, σαν να ήταν κάποιος που βγαίνει από τάφο, γιατί τότε κοσμούσαν τους τάφους με σέλινο.
Ο Ηρακλής έμεινε αμήχανος μπροστά στο νεκρό λιοντάρι ψάχνοντας να βρεί τρόπο να γδάρει το δέρμα του που τίποτε δεν το τρυπούσε.
Τελικά είχε την ιδέα να το ξεσχίσει με τα νύχια του Λέοντος και τα κατάφερε.
Ο Μόλορχος περίμενε τον ήρωα να γυρίσει.
Η τριακοστή μέρα έφτασε κι ο Ηρακλής δεν είχε ακόμη εμφανιστεί.
Ο Μόλορχος τον θεώρησε νεκρό και άρχισε να ετοιμάζει τη θυσία κατά πως του είχε ζητήσει ο ήρωας.
Αλλά πριν τελειώσει η θυσία ο Ηρακλής εμφανίζεται κουβαλώντας στους ώμους του το Λέοντα.
Τότε θυσιάζουν το κριάρι στο Δία Σωτήρα και στη θέση που έγινε η θυσία. ο Ηρακλής ίδρυσε αγώνες για να τιμήσει το Δία.
Επρόκειτο για τα Νέμεα και σε αυτά οι νικητές φορούσαν στεφάνι από σέλινο.
Ο Ηρακλής πήρε το δρόμο του γυρισμού, κατευθυνόμενος στις Μυκήνες, την κατοικία του βασιλιά Ευρυσθέως.
Ο βασιλιάς τρόμαξε τόσο πολύ από τη γενναιότητα του ήρωα που στάθηκε ικανός να σκοτώσει ένα τέτοιο ζώο, που του απαγόρευσε να μπει στην πόλη και αρκεί να του έδειχνε τη λεία του από τις πύλες.
Επίσης τον διέταξε από δω και στο εξής να αφήνει τη μελλοντική του λεία έξω από τις πύλες της πόλης.
Από τότε το άτρωτο δέρμα του λιονταριού, τη λεοντή, το φορούσε ο ήρωας στους ώμους του και θα του χρησίμευε για προστασία στους επόμενους άθλους του.
Ο Δίας, για να τιμήσει το γιό του και να διαιωνίσει το κατόρθωμα του,
καταστέρισε το Λέοντα τοποθετώντας τον ανάμεσα στους αστερισμούς του Ζωδιακού.
O μύθος της Παρθένου
Ο αστερισμός της Παρθένου είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αστερισμός,
μετά την Ύδρα και γνωστός από την αρχαιότητα σε πολλούς λαούς, πάντα σχετικός με μια θηλυκή θεά.
Οι μύθοι για την Παρθένο μετεξελίχθηκαν με τον καιρό.
Σύμφωνα με τον Ησίοδο, η Τιτανίδα Αστραία (που ονομάζεται επίσης και Αστραπή), κόρη του Αστραίου και της Ηούς (Ηώς - η αυγή), πρόσφερε τη βοήθειά της στο Δία, όταν ξεκίνησε η Τιτανομαχία.
Όταν ο πόλεμος τελείωσε η Αστραία ζήτησε από το Δία να παραμείνει παρθένα (δηλαδή να μην παντρευτεί).
Ο Δίας της έκανε τη χάρη και ,για να την τιμήσει, την τοποθέτησε στον αστερισμό της Παρθένου και ανέθεσε σε εκείνη να μεταφέρει τον κεραυνό του.
Καθώς η Αστραία έγινε η θεά-τιμωρός που παρέδιδε τον κεραυνό του Διός στο στόχο του,
ταυτίστηκε με τη θεά Δίκη, κόρη του Δία και της Θέμιδος, ακόμη και με τη Νέμεση, την αυστηρή θεά που προάγει το έργο της Δίκης.
Έτσι λεγόταν ότι κάποτε ζούσε ανάμεσα στους ανθρώπους αλλά,
όταν αυτοί έγιναν άδικοι, τους εγκατέλειψε και ανέβηκε και πάλι στον Ουρανό, όπου έγινε ο αστερισμός της Παρθένου.
Αρχικά ο αστερισμός αυτός συμπεριλάμβανε και τον αστερισμό του Ζυγού,
όπου η Παρθένος Αστραία κρατούσε στο δεξί της χέρι τη ζυγαριά, που αντιπροσωπεύει ο Ζυγός.
Στην αρχή λοιπόν η Παρθένος ήταν συνδυασμένη με την έννοια της δικαιοσύνης και της ακεραιότητας και συμπεριλάμβανε τον αστερισμό του Ζυγού.
Από κάποια στιγμή και μετά -απροσδιόριστο πότε ακριβώς- συσχετίστηκε με τη γονιμότητα,
την καλλιέργεια και την καρποφορία της γης και αποσυνδέθηκε από τη Δίκη και τη Νέμεση, καθώς και από τον αστερισμό του Ζυγού.
Η έννοια της Παρθένου μετεξελίχθηκε και τελικά συσχετίστηκε με τη θεά Δήμητρα, θεά της καλλιέργειας της γης, της γεωργίας, της καρποφορίας και των σιτηρών.
Η Δήμητρα είναι κόρη του Κρόνου και της Ρέας και αδερφή του Δία.
Οι μύθοι της διαδόθηκαν σε όλες τις περιοχές του τότε ελληνικού κόσμου,
όπου ευδοκιμούν τα δημητριακά και ιδίως το σιτάρι (με προτίμηση την Ελευσίνα, τη Σικελία, την Καμπανία, την Κρήτη και την Πελοπόνησσο).
Αυτή η θεά δίδαξε στους ανθρώπους τις γνώσεις της καλλιέργειας της γης και τους έδωσε τα δώρα των σιτηρών.
Μια παράδοση αναφέρει ότι η Δήμητρα πλάγιασε με τον ήρωα Ιασίονα σε "χωράφι οργωμένο τρεις φορες" και από την ένωση αυτή γεννήθηκε ο Πλούτος.
Η πιο γνωστή όμως ιστορία, είναι αυτή της αρπαγής της Περσεφόνης.
Η Δήμητρα από τους έρωτές της με το Δία γέννησε την αγαπημένη της Κόρη, την Περσεφόνη.
Μητέρα και κόρη ήσαν αχώριστες μέχρι που ο θεός του Άδη, ο Πλούτωνας, ερωτεύτηκε την Περσεφόνη και θέλησε να την κάνει γυναίκα του.
Με τη συγκατάθεση του Δία την άρπαξε μια μέρα που έπαιζε στους αγρούς της Νύσας και την έφερε στον Άδη.
Η Δήμητρα απαρηγόρητη για το χαμό της κόρης της, την αναζητά παντού.
Με τη βοήθεια της Εκάτης και του Ήλιου πληροφορείται τελικά που βρίσκεται η κόρη της.
Οργισμένη με το Δία που βοήθησε την απαγωγή, εγκαταλείπει τον Ολυμπο κι παίρνοντας τη μορφή μιας γερασμένης γυναίκας έρχεται στην Ελευσίνα.
Θλιμμένη για το χαμό της Περσεφόνης η Δήμητρα θρηνεί και στον πόνο της συμμετέχει όλη η φύση.
Τα φυτά σταματούν να δίνουν καρπούς και μαραίνονται.
Η γη γίνεται άγονη και οι άνθρωποι πεινούν.
Ο Δίας στέλνει τον Ερμή στον Άδη, για να καλοπιάσει τον Πλούτωνα, και να φέρει πίσω την Περσεφόνη παύοντας τη θλίψη της Δήμητρας.
Ο Πλούτωνας δέχεται να την αφήσει, όμως πριν φύγει της δίνει κρυφά να φάει μερικούς σπόρους απο ρόδι, σύμβολο γάμου και γονιμότητας.
Πράγματι ο Ερμής την οδηγεί πίσω στη μητέρα της, που τη δέχεται με μεγάλη αγαλλίαση.
Όμως η Περσεφόνη δεν μπορεί να μείνει για πάντα κοντά στη Δήμητρα γιατί είχε δεχθεί τροφή από τον Άδη κι έπρεπε να επιστρέψει.
Με την παρέμβαση του Δία και της Εκάτης, οι θεές συμφωνούν να περνά η Περσεφόνη το μισό του χρόνου στον Άδη με το σύζυγό της και το υπόλοιπο μισό με τη μητέρα της.
Η Δήμητρα κατόπιν σταμάτησε την αφορία κι έκανε πάλι να βλαστήσουν τα χωράφια και να γεμίσουν καρπούς.
Και δίδαξε στους ανθρώπους τις ιερές τελετές της γης και τα ιερά μυστήρια που τελούνται στην Ελευσίνα προς τιμήν της καρποδότρας θεάς, της κόρης της και του συζύγου της.
Κι από τότε κάθε άνοιξη η Περσεφόνη επιστρέφει στην μητέρα της και όλη η γη βλασταίνει ενω το φθινόπωρο που επιστρέφει στον Άδη η γη μένη άκαρπη κι έρχεται ο μελαγχολικός χειμώνας.
Σύμβολα της Δήμητρας είναι η παπαρούνα, το δρεπάνι και το στάχυ.
Το λαμπρότερο αστέρι του αστερισμού της Παρθένου λέγεται επίσης Στάχυ.
Προς τιμήν της θεάς γίνονταν τα Προαρκτούρια, εορτή σε πολλές ελληνικές πόλεις. Μερικοί τα ταυτίζουν με τα Προαρητούρια, που γιορτάζονταν στις 5 Πυανεψίωνος (19/9) στην Ελευσίνα για την εξασφάλιση πανελλαδικής ευφορίας της γης πριν το όργωμα.
Ίσως το όνομα Προαρκτούρια να αναφέρεται στον αστέρα Αρκτούρο από τον αστερισμό του Βοώτη, που βρίσκεται πλάι στην Παρθένο.
Ο Αρκτούρος, το Στάχυ και ο Βασιλίσκος (από τον αστερισμό του Λέοντος) σχηματίζουν ένα μεγάλο τρίγωνο στον ουρανό που βοηθά τον προσανατολισμό.
Στη ρωμαϊκή εποχή ο αστερισμός της Παρθένου συσχετιζόταν με το ρωμαϊκό αντίστοιχο της θεάς Δήμητρας, την Ceres, και οι Ρωμαίοι είχαν καθιερώσει μεγάλη εορτή γονιμότητας προς τιμήν της γύρω στα μέσα Απριλίου.
Στην Αίγυπτο η Παρθένος συνδεόταν με κάποιες πλευρές της μεγάλης ζωογόνας θεάς Ίσιδας, συζύγου του Οσίριδος, θεά επίσης σχετική με τη γονιμότητα και την καρποφορία της γης γύρω από το Νείλο.
Για τους Ασσύριους ήταν η Βααλίτα, η σύζυγος του θεού Βάαλ, θεού συγγενικού με το Διόνυσο.
Ο μύθος του Ζυγού
Ο αστερισμός του Ζυγού είναι ο πιο ασυνήθιστος αστερισμός του ζωδιακού.
Είναι ο μόνος αστερισμός του Ζωδιακού που δεν είναι είδωλο κάποιου ζώου (ανθρώπινου ή μη) αλλά αντικειμένου.
Επίσης είναι ο μόνος που ποτέ του δεν αποτέλεσε ξεχωριστό αστερισμό αλλά θεωρούταν μέρος του προηγούμενου αστερισμού,
της Παρθένου και αργότερα του επόμενου, του Σκορπιού.
Αρχικά ο Ζυγός αντιπροσώπευε τη ζυγαριά της Δίκης που κρατούσε στο δεξί της χέρι η Παρθένος Αστραία,
η θεά-τιμωρός που παρέδιδε τον κεραυνό του Διός στον στόχο του.
Για αυτό και το σχήμα Ζυγού-Παρθένου συχνά συνδεόταν με την Θεά Δίκη και με την αυστηρή Θεά Νέμεση.
Ο Ζυγός αντιπροσώπευει τη Δικαστική Αρχή και θεωρείται σύμβολο της θεϊκής Δικαιοσύνης.
Με το Ζυγό της Δίκης, εφάμιλλο της ζυγαριάς της Μαάτ, στους αιγυπτιακούς μύθους,
κρίνονται δίκαια όλοι και όλα και ανάλογως με το αποτέλεσμα επέρχεται η ανταμοιβή ή η τιμωρία.
Βλέπουμε ήδη το συσχετισμό του Ζυγού με τον Άδη και τις κρίσεις των ψυχών στην πρώιμη του μορφή.
Σε απροσδιόριστη χρονική περίοδο, μετά την εποχή του Ησιόδου,
ο αστερισμός της Παρθένου συσχετίζεται με τη Θεά Δήμητρα, μια Θεά που εκτός από την γεωργία και τα δώρα της καρποφόρας γης,
έχει να κάνει με τον Άδη, μέσω της σχέσης της με την Περσεφόνη που έγινε η σύζυγος του Πλούτωνα στο βασίλειο του Άδη,
του οποίου τα μυστήρια αποκαλύπτονται κατά την μύηση στα Ελευσίνια Μυστήρια.
Με την Θεά Δήμητρα να εφορεύει τον αστερισμό της Παρθένου,
ο Ζυγός γίνεται μέρος του αστερισμού του Σκορπιού, αποκαλείται δε "Χηλές".
Το όνομα προέρχεται από το ρήμα "χηλόω" που σημαίνει διχάζω γι' αυτό και οι διχαλωτές οπλές των αλόγων,
των βοδιών ή οι δαγκάνες του σκορπιού ονομάζεονται χηλές.
"Διχασμένος" σε δυο μέρη είναι επίσης ο Ζυγός,
όχι μόνο κυριολεκτικά αλλά και συμβολικά μια και από το αποτέλεσμα του Ζυγού μπορεί να προέλθουν τόσο οι ανταμοιβές όσο και οι τιμωρίες.
Και ως μέρος του Σκορπιού και ειδικότερα των χηλών-δαγκάνων του, συμβολίζει την τιμωρία που επέρχεται στους παραβάτες.
Άλλη μια διττή ιδιότητα του Ζυγού είναι ότι στην αρχαιότητα σε αυτό το ζώδιο λάμβανε χώρα η φθινοπωρινή τροπή,
η ώρα της ισορροπίας ανάμεσα στη νύχτα και την ημέρα ενώ αμέσως μετά η νύχτα άρχιζε να γίνεται μεγαλύτερη.
Σημειοδοτούσε την αρχή του φθινοπώρου, τις τελευταίες σοδειές και την προετοιμασία της φύσης για τον χειμερινό της λήθαργο.
Από εκεί προέρχεται η έννοια της ισορροπίας που αποδόθηκε σε μεταγενέστερες εποχές στο Ζυγό.
Σε κατοπινούς μύθους συναντάμε τον Ζυγό να συσχετίζεται και με το χρυσό άρμα του Πλούτωνος, με το οποίο οδήγησε την Περσεφόνη στον Άδη.
Η Περσεφόνη τελικά επιστρέφει στη μητέρα της αλλά πλέον ο χρόνος της μοιράζεται (διχάζεται) ανάμεσα στον σύζυγό της και στην μητέρα της.
Έτσι για το ένα τρίτο του χρόνου ή το μισό κατ' άλλους μυθογράφους,
βρίσκεται στον Άδη και το υπόλοιπο ανεβαίνει στον πάνω κόσμο, κοντά στην μητέρα της.
Στην Αίγυπτο ο αστερισμός του Ζυγού είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την Θεά Μαάτ,
που εφορεύει την Κοσμική Τάξη, τους Νόμους των Θεών, τη θεϊκή Δικαιοσύνη και την Αλήθεια.
Είναι στην ζυγαριά της Μαάτ που ζυγίζονται οι καρδιές των νεκρών έναντι ενός φτερού (που αντιπροσωπεύει την έννοια της μαάτ).
Εάν η καρδιά είναι ελαφρότερη, τότε προχωράει και οδηγείται εμπρός στον Όσιρη.
Εάν πάλι είναι βαρύτερη, η ψυχή διαλύεται, διαδικασία που εφορεύει η Θεά Αμμούτ.
Στην περίπτωση που η ζυγαριά ισορροπήσει,
η ψυχή στέλνεται πάλι πίσω και ενσαρκώνεται σε κάποιο από τα είδη του ζωικού βασιλείου, ώστε να πάρει τα απαραίτητα για αυτήν μαθήματα.
Η Κρίση των Νεκρών.
Επάνω, οι Θεοί-Κριτές. Κάτω από αριστερά προς τα δεξιά, ο Άνουβις οδηγεί μια ψυχή, κατόπιν ζυγίζεται στην Ζυγαριά της Μαάτ ενώ βλέπουμε πλάι στον Άνουβι την Αμμούτ.
Ο Θώθ γράφει το αποτέλεσμα και έπειτα ο Ώρος οδηγεί την ψυχή μπροστά στον Όσιρη.
Η επίδραση των Ελλήνων και των Αιγυπτίων είναι εκτεταμένη έτσι βλέπουμε τον Ζυγό να έχει τις ίδιες σημασίες και στην ανατολή,
στην κοιλάδα της Μεσοποταμίας, που έχει δεχθεί σημαντική επιρροή από το ελληνικό φύλο των Ασσύριων.
O μύθος του Σκορπιού
Ο Σκορπιός είναι το μυθολογικό ζώο που, κατά διαταγή του Απόλλωνα, ή της Γης, σκότωσε το γίγαντα κυνηγό Ωρίωνα.
Ο Θεός Απόλλωνας έστειλε το θανατηφόρο σκορπιό εναντίον του Ωρίωνα,
για να μην ενωθεί ερωτικά, θνητός αυτός, με την αθάνατη θεά Αρτέμιδα.
Μπορεί και η γη να έστειλε τον Σκορπιό εναντίον του Ωρίωνα, για να τον τιμωρήσει για την καυχησιά του.
Πραγματικά, ο μυθικός κυνηγός είχε προσβάλει τη Γη,
αφού συνέχεια δήλωνε ότι κανένα γήινο ζώο δεν μπορούσε να ξεφύγει από τα βέλη του.
Άλλη παραλλαγή αναφέρει ότι η ίδια η Αρτέμιδα διέταξε τον Σκορπιό να σκοτώσει τον Ωρίωνα,
γιατί αποπειράθηκε να τη βιάσει, ή γιατί θα της τον έκλεβε για την ομορφιά του και την ανδρεία του η Ηώ, ή η Ήρα.
Τελικά ο Σκορπιός και ο Ωρίωνας αλληλοεξοντώθηκαν.
Και ο Δίας, αφού τους έκανε αστερισμούς, διέταξε να ανατέλλει ο ένας τη στιγμή που δύει ο άλλος. (βρίσκεται στον ουρανό σε θέση αντιδιαμετρική του Ωρίωνα, ως προς τη Μεγάλη Άρκτο)
Σύμφωνα με τους αρχαίους αστρολόγους, ο θανατηφόρος Σκορπιός ήταν το ζώδιο της ταραχής και του θανάτου,
μια και ήταν συνδεδεμένος με τον θάνατο του Ωρίωνα.
Ο τεράστιος Σκορπιός συμβολίζει ακόμα το μυθολογικό ζώο που έγινε η αιτία της κατακεραύνωσης του Φαέθοντα από τον Δία.
Μόλις ο Φαέθοντας, που οδηγούσε το άρμα του Φοίβου-Ήλιου, είδε το φοβερό Σκορπιό στον ουρανό,
ταράχτηκε τόσο πολύ, ώστε έχασε την ψυχραιμία του και εγκατέλειψε τα ηνία του άρματος του πατέρα του.
Επακολούθησε το αφηνίασμα των αλόγων, που είχε ως αποτέλεσμα να ανεβοκατεβαίνει ο Ήλιος, απειλώντας με καταστροφή τη Γη.
Ευτυχώς ο Δίας έσωσε τη Γη και τιμώρησε σκληρά τον άπειρο Φαέθοντα για την απερισκεψία του.
Τον κατακεραύνωσε, και έτσι αυτός βρήκε τραγικό θάνατο,
πέφτοντας νεκρός στις όχθες του Ηριδανού ποταμού, στα νερά του οποίου βυθίζεται συνεχώς ο πιστός του φίλος Κύκνος.
O μύθος του Τοξότη
Το ζώδιο του Τοξότη παριστάνει τον προστάτη του κυνηγιού και των κυνηγών Κένταυρο Χείρωνα,
γιό του Κρόνου, που τον γέννησε με την Ωκεανίδα Φιλύρα, αφού μεταμορφώθηκε σε άλογο.
Ο Κένταυρος Χείρωνας, αφού εκπαιδεύτηκε από τον Απόλλωνα και την Άρτεμη στη βοτανολογία, τη μουσική, την αστρονομία και την ιατρική,
έγινε ο σπουδαίος δάσκαλος των πιο γνωστών ηρώων της αρχαιότητας.
Μαθητές του ήταν: ο Ιάσονας, οι Διόσκουροι, ο Ηρακλής, ο Πηλέας, ο Αχιλλέας, ο θεός της Ιατρικής Ασκληπιός και άλλοι.
Ο θάνατος του Κενταύρου Χείρωνα σχετίζεται με τον 3ο άθλο του Ηρακλή, τον Ερυμάνθιο Κάπρο.
Κυνηγώντας τον λοιπόν ο Ηρακλής, ένα βέλος από το τόξο του,
βουτηγμένο στο δηλητήριο της Λερναίας Ύδρας, χτύπησε κατά λάθος το δάσκαλο και φίλο του Κένταυρο Χείρωνα.
Ο Χείρωνας δεν μπορούσε να υποφέρει τους φριχτούς πόνους και, επειδή ήταν αθάνατος,
παραιτήθηκε από την αθανασία του, την οποία προσέφερε στον Τιτάνα Προμηθέα.
Ο Δίας συγκινήθηκε πολύ από το τραγικό τέλος του Κενταύρου Χείρωνα και τον έκανε αστερισμό γνωστό σαν Τοξότη,
λόγω της δεινής τοξευτικής του ικανότητας.
Ο Κένταυρος Χείρωνας, ο σπουδαίος δάσκαλος όλων σχεδόν των μυθολογικών ηρώων,
βρίσκεται δικαίως μεταξύ των αστερισμών, αφού σ? αυτόν αποδίδεται η πρώτη ταξινόμηση των άστρων και η πρώτη απεικόνισή τους σε ουράνια σφαίρα.
Αυτήν την ουράνια σφαίρα παρέδωσε ο Χείρωνας στον αγαπημένο του μαθητή Ιάσονα,
για να βοηθήσει τους αργοναύτες στον προσανατολισμό τους κατά το θρυλικό ταξίδι τους στην Κολχίδα.
O μύθος του Αιγόκερω
Οι Πλατωνικοί ονόμαζαν τον Αιγόκερω «Πύλη των Θεών»,
γιατί πίστευαν ότι οι ανθρώπινες ψυχές, μετά το θάνατο των ανθρώπων,
περνούσαν από το ζώδιο αυτό πριν φτάσουν στον ουρανό.
Η μυθολογία μας αναφέρει ότι οι Θεοί, κατά τη διαμάχη τους με τους Γίγαντες,
εγκατέλειψαν τον Όλυμπο και βρήκαν καταφύγιο στη φιλόξενη Αίγυπτο,
όπου μεταμορφώθηκαν σε ζώα, για να γλυτώσουν από την καταδίωξη των Γιγάντων.
Έτσι, ο τραγοπόδαρος θεός Πάνας, για να γλυτώσει από τον Γίγαντα Τυφώνα ?ένα θεριό με 100 κεφάλια και πύρινη ματιά- που τον κυνηγούσε,
μεταμορφώθηκε σε Αίγα (= κατσίκα).
Η διαφυγή του όμως δεν ήταν εύκολη. Για να ξεφύγει από τον Τυφώνα, ρίχτηκε στα νερά του ποταμού Νείλου.
Επειδή όμως δυσκολευόταν να κολυμπήσει, έγινε αμφίβιος, ενώ το πίσω μέρος του σώματός του μεταμορφώθηκε σε ουρά ψαριού.
Ο Αιγόκερως, το ζώδιο που παριστάνεται με σώμα κατσίκας και ουρά ψαριού,
είναι ?σύμφωνα με τον Ερατοσθένη- ο μεταμορφωμένος Πάνας.
Σύμφωνα με μια άλλη μυθολογική εκδοχή, ο Αιγόκερως είναι ο Αιγίπαν,
γιός του Δία και της Αίγης, συζύγου του τραγοπόδαρου θεού Πάνα.
Από αυτούς τους δυο πήρε και το όνομά του (Αίγη + Παν).
Εξωτερικά έμοιαζε με τον Πάνα, ήταν δηλαδή κι αυτός τραγοπόδαρος.
Κατ? άλλους, είχε σώμα κατσίκας και ουρά ψαριού, γεγονός που εξηγεί την περίεργη μορφή του Αιγόκερω,
ενώ ο Πλούταρχος στα Ηθικά του τον παραλληλίζει με το θεό των Λατίνων Σιλβανό.
Κατά το Απολλόδωρο, ο Αιγίπαν μαζί με τον Ερμή πρόσφεραν μεγάλη υπηρεσία στον πατέρα τους τον Δία,
όταν αυτός ήταν αιχμάλωτος του Γίγαντα Τυφώνα.
Ο Τυφώνας είχε αφαιρέσει τα νεύρα των χεριών και των ποδιών του Δία και τα είχε κρύψει στο Κωρύκιο Άντρο της Κιλικίας, μέσα σε δέρμα αρκούδας.
Ο Αιγίπαν και ο Ερμής τα έκλεψαν και τα ξαναπροσάρμοσαν στο σώμα του Δία,
που ανέκτησε τις δυνάμεις του και τελικά νίκησε τον Τυφώνα.
Ο Δίας, από ευγνωμοσύνη, τοποθέτησε τον Αιγίπαν στον έναστρο ουρανό, στον αστερισμό του Αιγόκερω.
Η εκδοχή αυτή, όπως και η προηγούμενη, εξηγεί την περίεργη μορφή του αιγόκερω,
δηλαδή της κατσίκας με την ουρά ψαριού, με την οποία παριστάνεται πάντα το ζώδιο αυτό στους αστρονομικούς ουράνιους χάρτες.
Σε άλλη μια ακόμα μυθολογική εκδοχή,
ο Αιγόκερως συμβολίζει την Αίγα Αμάλθεια, με το γάλα της οποίας τράφηκε στην Κρήτη ο Δίας όταν ήταν μωρό.
Από την ευγνωμοσύνη του ο Δίας, μόλις η αμάλθεια πέθανε, την έκανε αστερισμό και ένα από τα δυο κέρατά της το έδωσε στις Νύμφες Ελίκη και Κυνόσουρα, που τον φρόντιζαν στο Ιδαίο Άντρο.
Ακόμα, με το δέρμα της Αμάλθειας, που ήταν άτρωτο, ο Δίας έντυσε την ασπίδα του,
που ονομάστηκε Αιγίδα και προστάτευε ολοκληρωτικά όποιον την κρατούσε. (απ? αυτό προέρχεται η σημερινή έκφραση:
«υπό την αιγίδα?», που σημαίνει υπό την προστασία κάποιου)
Η εκδοχή αυτή εξηγεί την ονομασία του αστερισμού (Αίγα +Κέρας), αλλά όχι και την περίεργη μορφή του.
Ο Αιγόκερως έχει τη θέση του και στη ρωμαϊκή μυθολογία.
Στο αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο του βασιλιά Νουμά Πομπιλίου, η αρχή και το τέλος του έτους ήταν η ημέρα που ο Ήλιος έφτανε στη μέση του αστερισμού του Αιγόκερω (όπως περίπου και σήμερα).
Επίσης, ο Αύγουστος Οκταβιανός τιμούσε τον Αιγόκερω, επειδή είχε γεννηθεί στο ζώδιο αυτό.
Ήταν το έμβλημα των λεγεώνων του και η μορφή του κοσμούσε τα νομίσματα της εποχής.
Σύμφωνα με μια πανάρχαια δοξασία των Βαβυλωνίων,
ο Αιγόκερως παρίστανε τον Έα ή Suhumarshu,
τον αντίστοιχο του Ποσειδώνα βαβυλώνιο Θεό των Θαλασσών,
που ήταν μισός αίγα και μισός ψάρι.
O μύθος του Υδροχόου
Ο Υδροχόος παριστάνει τον Γανυμήδη,
τον ωραιότερο νέο της αρχαιότητας, που τον άρπαξε ο Δίας για να τον κάνει οινοχόο του στον Όλυμπο
και να παίρνουν από τα χέρια του αυτός κι οι άλλοι θεοί το κρασί και το νέκταρ.
Τρία άστρα του αστερισμού παριστάνουν την υδρία που κρατάει στα χέρια του ο Γανυμήδης.
Από το στόμιό της χύνεται νερό προς τον γειτονικό αστερισμό του Νότιου Ιχθύος.
Ο Γανυμήδης ήταν γιος του Τρώα και της Καλλιρρόης
και ο ωραιότερος άνδρας που γέννησε η Φύση.
Ο Δίας ζήλεψε την ομορφιά του παλικαριού και με τη μορφή του αετού άρπαξε το θνητό Γανυμήδη,
για να του χαρίσει την αιώνια ομορφιά και αθανασία.
Στον απαρηγόρητο πατέρα του, τον Τρώα,
ο Δίας χάρισε τα περίφημα άλογά του, αυτά που στη συνέχεια έγιναν η αιτία να θανατωθεί από τον Ηρακλή ο βασιλιάς της Τροίας, ο πονηρός Λαομέδοντας.
Ο Δίας εγκατέστησε τον Γανυμήδη στον Όλυμπο ως οινοχόο των Θεών,
γεγονός που προκάλεσε τη ζήλια της Ήρας, αλλά και της κόρης της Ήβης, η οποία ήταν μέχρι τότε οινοχόος των Θεών.
Οι συνεχείς πιέσεις αυτών των δυο γυναικών ανάγκασαν τον Δία να μεταμορφώσει τον νεαρό ευνοούμενό του στον αστερισμό του Υδροχόου,
χαρίζοντάς του αιώνια αθανασία.
O μύθος του Ιχθύος
Σύμφωνα με τη μυθολογία μας, οι δύο Ιχθύς παριστάνουν την Αφροδίτη και τον Έρωτα,
που εγκατέλειψαν τον Όλυμπο μαζί με τους άλλους Θεούς και κατέφυγαν στην Αίγυπτο,
κατά τη διάρκεια της Γιγαντομαχίας.
Εκεί μεταμορφώθηκαν σε ζώα, για να γλυτώσουν από την καταδίωξη του Γίγαντα Τυφωέα ή Τυφώνα,
γιού του Τάρταρου και της Γης.
Η Αφροδίτη και ο γιος της ο Έρωτας,
μετά από πολλές περιπλανήσεις έφτασαν στον ποταμό Ευφράτη? κι εκεί όμως τους βρήκε ο Τυφώνας.
Τρομαγμένοι οι δυο θεοί, έπεσαν μέσα στο ποτάμι,
μεταμορφωμένοι σε ψάρια, που κατά τη μυθολογία παριστάνουν τον αστερισμό των Ιχθύων.
Σε άλλη παρόμοια εκδοχή, οι Ιχθύς είναι τα δυο ψάρια που οδήγησαν τη θεϊκή δυάδα σε ασφαλές καταφύγιο,
όταν έπεσαν στον Ευφράτη, για να σωθούν από τον Τυφώνα που τους κυνηγούσε.
Οι θεοί, από την ευγνωμοσύνη τους, τοποθέτησαν τα δυο αυτά ψάρια στον ουρανό και σχηματίστηκε έτσι το ζώδιο των Ιχθύων.
Κατά μια άλλη εκδοχή,
οι δυο Ιχθύς είναι τα δυο δελφίνια που συνόδευαν πάντα το Θεό της Θάλασσας Ποσειδώνα στις διάφορες μετακινήσεις του.
Οι Ζουλού αφηγούνται μια ρομαντική ιστορία γι' αυτόν τον αστερισμό:
Ενα ζευγάρι δελφινιών προσπαθούσε να βρει στο βυθό το μαργαριτάρι της ζωής που έχασε η Μητέρα Γη, όμως ένα τέρας έφαγε το ένα δελφίνι.
Η Μητέρα Γη για να τα παρηγορήσει τα ένωσε για πάντα, σαν αστέρια στους ουρανούς.
Η λέξη ΙΧΘΥΣ είναι και ένα από τα σύμβολα του Χριστού -σημαίνει Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ.
Εγινε το κρυφό σύμβολο των καταδιωκόμενων χριστιανών στη Ρώμη, αντιπροσωπεύει όμως και τα ψάρια που χρησιμοποίησε ο Χριστός για να ταΐσει το πλήθος.
Το χρώμα της θάλασσας, τα μαργαριτάρια και οι φεγγαρόπετρες ταιριάζουν στους Ιχθείς,
που έχουν τάση προς την ονειροπόληση αλλά και τη δημιουργικότητα.
