ΜαλοτίραςΤσάι του βουνού (Sideritis syriaca)
ΣΥΛΛΟΓΗ:Κατά την εποχή της άνθισης (Μάιο ?Αύγουστο).
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Το είδος αυτό αποτελείται από δύο υποείδη, τα ssp. Syriaca και ssp. nusairiensis. Το πρώτο είναι ενδημικό της Κρήτης και το δεύτερο απαντάται στη Μικρά Ασία και τη Συρία.
Θάμνος με ημιξυλώδεις όρθιους βλαστούς ύψους 20-50 εκ. Όλο το φυτό καλύπτεται από υπόλευκο πυκνό τρίχωμα. Τα φύλλα της βάσης ωοειδή-σπατουλοειδή (20-35Χ7-10 χιλ.) με μίσχο 5-10 χιλ. Τα φύλλα των βλαστών είναι γραμμοειδή ή επιμήκη-ελλειψοειδή, σχεδόν άμισχα (15-50Χ7-10 χιλ.)
Ταξιανθία σε σπονδύλους μήκους 5-20 χιλ., άνθη κίτρινα.
Απαντάται και σ?λα τα βουνά της Κρήτης, υψόμ. 1000-2000 μ. Το φυτό έχει σχεδόν εξαφανιστεί λόγω της συλλογής και της υπερβόσκησης. Ο Μαλοτίρας συγχέεται με το Στάχυν τον κρητικό (Stachys cretica) με τον οποίο μοιάζει πολύ. Ουδεμία σχέση έχει με τη "σιδηρίτιδα" του Διοσκουρίδη, ο οποίος με το όνομα αυτό εννοεί το Στάχυ τον κρητικό.
Έχει μικρή περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο (0 - 0,2%).
ΙΑΤΡΙΚΗ: Είναι ευεργετικό κατά των παθήσεων του κυκλοφορικού συστήματος λόγω των περιεχομένων σ?αυτό φλαβονοειδών. Η λαϊκή ιατρική το συνιστά ως διουρητικό, για προβλήματα της πέψης, για την αντιμετώπιση των κρυολογημάτων, του βήχα (αφέψημα με μέλι, αντωναΐδα και κανέλα) και τον αναπνευστικών προβλημάτων.
ΧΡΗΣΗ: Ο μαλοτίρας αποτελεί το κύριο αφέψημα των κατοίκων της Δ. Κρήτης. Συνήθως αναμειγνύεται με αντωναΐδα (Οriganum microphyllym) για να βελτιωθεί η γεύση του.
Ο καθηγητής Μιχ. Δέφνερ, που περιηγήθηκε την Κρήτη στις αρχές του 20ου αιώνα, αναφέρει το φυτό ως τσάι ορεσίβιων κατοίκων τις περιοχής, το θεωρεί, μάλιστα, πολύ αρωματικό και θερμαντικό. Του το πρόσφεραν συχνά με το πρωινό.
ΣΥΛΛΟΓΗ:Κατά την εποχή της άνθισης (Μάιο ?Αύγουστο).
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Το είδος αυτό αποτελείται από δύο υποείδη, τα ssp. Syriaca και ssp. nusairiensis. Το πρώτο είναι ενδημικό της Κρήτης και το δεύτερο απαντάται στη Μικρά Ασία και τη Συρία.
Θάμνος με ημιξυλώδεις όρθιους βλαστούς ύψους 20-50 εκ. Όλο το φυτό καλύπτεται από υπόλευκο πυκνό τρίχωμα. Τα φύλλα της βάσης ωοειδή-σπατουλοειδή (20-35Χ7-10 χιλ.) με μίσχο 5-10 χιλ. Τα φύλλα των βλαστών είναι γραμμοειδή ή επιμήκη-ελλειψοειδή, σχεδόν άμισχα (15-50Χ7-10 χιλ.)
Ταξιανθία σε σπονδύλους μήκους 5-20 χιλ., άνθη κίτρινα.
Απαντάται και σ?λα τα βουνά της Κρήτης, υψόμ. 1000-2000 μ. Το φυτό έχει σχεδόν εξαφανιστεί λόγω της συλλογής και της υπερβόσκησης. Ο Μαλοτίρας συγχέεται με το Στάχυν τον κρητικό (Stachys cretica) με τον οποίο μοιάζει πολύ. Ουδεμία σχέση έχει με τη "σιδηρίτιδα" του Διοσκουρίδη, ο οποίος με το όνομα αυτό εννοεί το Στάχυ τον κρητικό.
Έχει μικρή περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο (0 - 0,2%).
ΙΑΤΡΙΚΗ: Είναι ευεργετικό κατά των παθήσεων του κυκλοφορικού συστήματος λόγω των περιεχομένων σ?αυτό φλαβονοειδών. Η λαϊκή ιατρική το συνιστά ως διουρητικό, για προβλήματα της πέψης, για την αντιμετώπιση των κρυολογημάτων, του βήχα (αφέψημα με μέλι, αντωναΐδα και κανέλα) και τον αναπνευστικών προβλημάτων.
ΧΡΗΣΗ: Ο μαλοτίρας αποτελεί το κύριο αφέψημα των κατοίκων της Δ. Κρήτης. Συνήθως αναμειγνύεται με αντωναΐδα (Οriganum microphyllym) για να βελτιωθεί η γεύση του.
Ο καθηγητής Μιχ. Δέφνερ, που περιηγήθηκε την Κρήτη στις αρχές του 20ου αιώνα, αναφέρει το φυτό ως τσάι ορεσίβιων κατοίκων τις περιοχής, το θεωρεί, μάλιστα, πολύ αρωματικό και θερμαντικό. Του το πρόσφεραν συχνά με το πρωινό.
