Πώς θα μπορούσα να νιώσω λίγες στιγμές «ευτυχίας» με 100 ευρώ στο χέρι;
Αγοράζοντας κάτι που μου αρέσει ή ένα εισιτήριο για μια κυριακάτικη εξόρμηση στην εξοχή;
Οι τελευταίες επιστημονικές έρευνες δίνουν την απάντηση: «Επενδύστε στις εμπειρίες και λιγότερο στα αντικείμενα».
Η δημοσιογράφοςτων «Times»Αννα Σέπαρντ εξέτασε το περιεχόμενο της ντουλάπας της.
Κοίταξε τα ρούχα και τα παπούτσια.
Ηταν αρκετά σε ποσότητα και σε καλή κατάσταση.
Σκέφθηκε........
πως σίγουρα θα μπορούσε να φορέσει τα ίδια ρούχα, και τον επόμενο χρόνο, χωρίς να χρειαστεί να εμπλουτίσει την γκαρνταρόμπα της με το παραμικρό αξεσουάρ.
Ετσι λοιπόν, τα χρήματα που υπό άλλες συνθήκες θα ξόδευε σε ρούχα ή καλλυντικά άρχισε να τα ξοδεύει σε «εκδρομές, τραπεζώματα, εξόδους με φίλους».
Και όταν ο χρόνος πέρασε, με τα ίδια ρούχα στην ντουλάπα και τα καλλυντικά στο μπάνιο σχεδόν τελειωμένα, «ένιωσα κάτι που είχα χρόνια να αισθανθώ.
Τα όσα έζησα, μου άφησαν μια γεύση βαθύτερης ευτυχίας που είχε διάρκεια εβδομάδων ή και μηνών.
Ηταν ένα συναίσθημα διαφορετικό από εκείνο που συνοδεύει την αγορά πραγμάτων, και το οποίο δυστυχώς αργόσβηνε από την επομένη μέρα όταν χρεωνόταν η πιστωτική μου κάρτα».
«Πράγματι, αν και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τη χαρά που νιώθει κάποιος μόλις αγοράσει ένα προϊόν που επιθυμεί, ίσως οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν πως ένα τέτοιο συναίσθημα είναι προσωρινό. Καλύπτει μια παρορμητική ή μια αντικειμενική ανάγκη, ενώ το αίσθημα της ικανοποίησης ή της ευτυχίας που προσφέρει δεν κρατά παρά μόνο λίγο καιρό», λέει στα «ΝΕΑ» η κ. Νίκη Ζαρκάδα που είναι ψυχολόγος στο Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας.
«Απεναντίας, για καταστάσεις που μένουν στη μνήμη μας, όπως, για παράδειγμα, η πενθήμερη εκδρομή στο σχολείο ή ένα ωραίο βράδυ παρέα με καλούς φίλους, το συναίσθημα της χαράς ή του ενθουσιασμού εύκολα μπορεί να το αναβιώσει κάποιος επαναφέροντας απλά στη μνήμη του αυτές τις στιγμές».
Η εξομολόγηση της αγγλίδας δημοσιογράφου έχει μια ευλογοφανή εξήγηση για την ψυχολόγο Ελίζαμπεθ Νταν από το Πανεπιστήμιο British Columbia στον Καναδά.
«Οι εμπειρίες που ζούμε, τα πράγματα που κάνουμε, τα κάνουμε συνήθως με άλλους ανθρώπους. Και οι άλλοι άνθρωποι είναι η σπουδαιότερη πηγή ευτυχίας».
Η κ. Νταν θεωρείται διαπρεπής επιστήμονας στο πεδίο της «Ψυχολογίας του καταναλωτή».
Η αίσθηση της ευτυχίας
Στην τελευταία της μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση «Journal of Consumer Psychology», επισημαίνει εμφατικά ότι ο τρόπος που ξοδεύουμε τα χρήματά μας είναι τόσο σημαντικός όσο και το πόσα χρήματα έχουμε. Και εφόσον αλλάξουμε τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα χρήματά μας, δίνοντας έμφαση στο να κάνουμε πράγματα αντί να αγοράζουμε πράγματα, η αίσθηση της ευτυχίας θα είναι μεγαλύτερη. Πριν από μερικά χρόνια, οι ψυχολόγοι Λιφ Βαν Μπόβεν και Τόμας Γκίλοβιτς διενήργησαν μία έρευνα σε περισσότερους από 1.000 Αμερικανούς.
Τους ζήτησαν να θυμηθούν κάτι που αγόρασαν στο παρελθόν ή μια εμπειρία που διάλεξαν να ζήσουν με σκοπό να αισθανθούν καλά και να νιώσουν ευτυχισμένοι.
Από το σύνολο των ανθρώπων που ρωτήθηκαν, μόνο το 34% ανέφερε πως βίωσε αισθήματα αγαλλίασης επειδή αγόρασε κάποιο υλικό αγαθό.
Το υλικό αγαθό ήταν συνήθως κάποιο ρούχο, κόσμημα ή μια περίτεχνη ηλεκτρονική συσκευή, ενώ για το υπόλοιπο 66% των ερωτηθέντων, που βρήκε την ευτυχία σε βιωματικές εμπειρίες, αυτές σχετίζονταν με διακοπές, ταξίδι, ημερήσιες εκδρομές, βραδινές εξόδους, καλλιτεχνικά δρώμενα.
μιάρκεια στον χρόνο
«Οσο και αν επιθυμούμε να αποκτήσουμε ένα ωραίο αντικείμενο, αυτό που ουσιαστικά μένει είναι η συναισθηματική επαφή και η αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους.
Μια επαφή ικανή να σε κάνει να βιώσεις συναισθήματα και εμπειρίες με διάρκεια στον χρόνο», συμπληρώνει η κ. Νίκη Ζαρκάδα. «Ισως έτσι εξηγείται το γεγονός πως οι περισσότεροι από μας αναπολούν και χαίρονται περισσότερο βλέποντας παλιές φωτογραφίες, παρά ρούχα, παπούτσια, ή ένα αυτοκίνητο που κάποτε αγόρασαν».
Ο Γκρέγκορι Μπερνς, που είναι νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Emory στη Γεωργία των ΗΠΑ, υποστηρίζει ότι η προσμονή της απόκτησης ενός αγαθού είναι εκείνη που απελευθερώνει στον εγκέφαλο τη χημική ουσία ντοπαμίνη που μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα και όχι αυτή καθαυτή η διαδικασία αγοράς του.
«Η φούρια που νιώθουμε αρχίζει σιγά σιγά να εξανεμίζεται καθώς απομακρυνόμαστε από το κατάστημα».
Οι απλές καθημερινές χαρές στοιχίζουν λιγότερο
ΓΙΑ ΤΗΝ Αννα Σέπαρντ, η απόφαση να σταματήσει για έναν χρόνο να επισκέπτεται εμπορικά καταστήματα ήταν πρόκληση στον αυτοέλεγχό της.
Αλλά παραδέχεται ότι λειτούργησε σαν... τονωτικό.
Οι απλές καθημερινές χαρές παρέα με ανθρώπους επιβάρυναν την τσέπη της λιγότερο και το όποιο κόστος εξαργυρώθηκε σε μεγάλο βαθμό σε ψυχική αγαλλίαση μακράς διάρκειας.
Λέει ότι τα Χριστούγεννα που έρχονται ίσως θα άξιζε τον κόπο «να σκεφθούμε να κάνουμε δώρα που μας υπόσχονται να ζήσουμε κάτι ευχάριστο.
Ισως κάποια εισιτήρια για θέατρο, μια συνδρομή σε κάποια γκαλερί, ακόμη και μια πρόσκληση για ένα κοκτέιλ».
i-diadromi
