Η αγγειοπλαστική και η τοποθέτηση stent είναι μια διαδικασία για τη θεραπεία στενώσεων ή αποφράξεων αιμοφόρων αγγείων (ειδικά για τις αρτηρίες). Στη διαδικασία αυτή χρησιμοποιείται είτε ένα μπαλόνι, το οποίο διαστέλει την αρτηρία (αγγειοπλαστική) ή ένας μεταλλικός νάρθηκας, ο οποίος διατηρεί την αρτηρία ανοικτή (stent).
Γιατί χρειάζεται μία περιφερειακή αγγειοπλαστική / τοποθέτηση stent;
Οι ασθενείς που έχουν παραπεμφθεί για την επέμβαση αυτή έχουν γενικά συμπτώματα που οφείλονται σε στένωση ή απόφραξη των αρτηριών. Σκοπός της διαδικασίας είναι η βελτίωση της ροής του αίματος και η ανακούφιση των συμπτωμάτων που αντιμετωπίζετε.
Πριν την επέμβαση θα πρέπει να έχετε επισκεφτεί έναν αγγειοχειρουργό (εξειδικευμένο στη θεραπεία των ασθενειών των αιμοφόρων αγγείων), ο οποίος θα σας εξηγήσει την διαδικασία.
Τι περιλαμβάνει η επέμβαση;
Η επέμβαση εκτελείται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο. Χρησιμοποιείται τοπικό αναισθητικό για να "μουδιάσει" το δέρμα και τοποθετείται μία μικρή βελόνα στη μηριαία αρτηρία στη βουβωνική χώρα. Αυτό είναι το μόνο δυσάρεστο μέρος της διαδικασίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν ο σφυγμός της μηριαίας αρτηρίας δεν είναι δυνατός, τότε μπορεί να γίνει πρόσβαση μέσω της βραχιόνιας αρτηρίας στο χέρι. Κατόπιν γίνεται έγχυση σκιαγραφικού υγρού στην αρτηρία για να απεικονιστούν τα αγγεία. Η έγχυσή του μπορεί να σας δώσει μία αίσθηση ζέστης. Σε αυτή την περίπτωση μην ανησυχήσετε, η αντίδραση αυτή είναι φυσιολογική. Υπό την καθοδήγηση ακτινογραφίας, ένα λεπτό σύρμα και ένας καθετήρας περνάει από τη στενωμένη ή αποφραγμένη αρτηρία. Ένας πρόσθετος καθετήρας με ένα μπαλόνι στο τέλος, περνούν πέρα από τη στένωση ή την απόφραξη και η αρτηρία ανοίγει με το φούσκωμα του μπαλονιού. Το μπαλόνι έπειτα ξεφουσκώνεται και αφαιρείται. Περαιτέρω εικόνες λαμβάνονται για να ελεγχθεί εάν η αγγειοπλαστική ήταν επιτυχής. Η αγγειοπλαστική μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί. Εάν αποτύχει η αγγειοπλαστική να βελτιώσει τη ροή του αίματος, στη συνέχεια, σε ορισμένες περιπτώσεις, τοποθετείται ένας μεταλλικός νάρθηκας μέσα στην αρτηρία (stent), ο οποίος τη διατηρεί ανοιχτή. Μόλις το stent τοποθετηθεί δε μπορεί να μετακινηθεί και θα επικαλυφθεί στο μέλλον με το ενδοθήλιο της αρτηρίας.
Χρειάζεται να εισαχθώ σε νοσοκομείο για την επέμβαση;
Για την επέμβαση συνήθως χρειάζεται να γίνει εισαγωγή στο νοσοκομείο. Θα σας ζητηθεί να έρθετε την προηγούμενη ημέρα ή απευθείας το πρωί της επέμβασης και θα πρέπει να μείνετε στην κλινική μια νύχτα.
Η διαδικασία γενικά διαρκεί περίπου 60 λεπτά για την ολοκλήρωσή της. Στο τέλος της επέμβασης, ο καθετήρας αφαιρείται και ο γιατρός ή η νοσοκόμα πιέζει το σημείο της παρακέντησης στη βουβωνική χώρα ή τον αγκώνα για 10 περίπου λεπτά και κατόπιν τοποθετείται μία ειδική πιεστική περίδεση πάνω στο σημείο της παρακέντησης μέχρι να σταματήσει η αιμορραγία της αρτηρίας.
Μια νοσοκόμα θα σας συνοδεύσει πίσω στο θάλαμο μετά από τη διαδικασία. Είναι σημαντικό για σας να παραμείνετε ακίνητοι για 4 ? 5 ώρες μετά την επέμβαση, για την προστασία της αρτηρίας από αιμορραγία.
Υπάρχουν κίνδυνοι με την επέμβαση;
Υπάρχουν ενδεχόμενες επιπλοκές που σχετίζονται με κάθε επέμβαση. Ο συνολικός κίνδυνος της διαδικασίας είναι εξαιρετικά χαμηλός. Οι πιθανοί κίνδυνοι μπορούν να ταξινομηθούν στις ακόλουθες κατηγορίες:
Η αγγειοπλαστική / τοποθέτηση του stent είναι επιτυχής στην πλειοψηφία των ασθενών (90 ? 95%). Σε μικρό αριθμό ασθενών, στους οποίους η διαδικασία είναι ανεπιτυχής, η χειρουργική παράκαμψη (bypass) μπορεί να προσφερθεί ως εναλλακτική λύση.
Ο αγγειοχειρουργός θα σας αξιολογήσει πριν την επέμβαση για να ελέγξει ότι είστε έτοιμος και θα γίνουν οι προεγχειρητικές εξετάσεις ρουτίνας. Θα σας δοθεί η δυνατότητα να ρωτήσετε όποια περαιτέρω απορία έχετε.
Υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω για να βοηθήσω;
Η στένωση ή η απόφραξη της αρτηρίας δεν είναι αναστρέψιμη με φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, μπορείτε να βελτιώσετε τη γενική κατάσταση της υγείας σας με την τακτική άσκηση, τη διακοπή του καπνίσματος και τη μείωση των λιπαρών στη διατροφή σας. Οι δράσεις αυτές θα βοηθήσουν να επιβραδυνθεί η σκλήρυνση των αρτηριών που προκάλεσε το πρόβλημα σε πρώτο βαθμό και μπορεί να αποφευχθεί η ανάγκη για περαιτέρω επέμβαση στο μέλλον.
Γιατί χρειάζεται μία περιφερειακή αγγειοπλαστική / τοποθέτηση stent;
Οι ασθενείς που έχουν παραπεμφθεί για την επέμβαση αυτή έχουν γενικά συμπτώματα που οφείλονται σε στένωση ή απόφραξη των αρτηριών. Σκοπός της διαδικασίας είναι η βελτίωση της ροής του αίματος και η ανακούφιση των συμπτωμάτων που αντιμετωπίζετε.
Πριν την επέμβαση θα πρέπει να έχετε επισκεφτεί έναν αγγειοχειρουργό (εξειδικευμένο στη θεραπεία των ασθενειών των αιμοφόρων αγγείων), ο οποίος θα σας εξηγήσει την διαδικασία.
Τι περιλαμβάνει η επέμβαση;
Η επέμβαση εκτελείται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο. Χρησιμοποιείται τοπικό αναισθητικό για να "μουδιάσει" το δέρμα και τοποθετείται μία μικρή βελόνα στη μηριαία αρτηρία στη βουβωνική χώρα. Αυτό είναι το μόνο δυσάρεστο μέρος της διαδικασίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν ο σφυγμός της μηριαίας αρτηρίας δεν είναι δυνατός, τότε μπορεί να γίνει πρόσβαση μέσω της βραχιόνιας αρτηρίας στο χέρι. Κατόπιν γίνεται έγχυση σκιαγραφικού υγρού στην αρτηρία για να απεικονιστούν τα αγγεία. Η έγχυσή του μπορεί να σας δώσει μία αίσθηση ζέστης. Σε αυτή την περίπτωση μην ανησυχήσετε, η αντίδραση αυτή είναι φυσιολογική. Υπό την καθοδήγηση ακτινογραφίας, ένα λεπτό σύρμα και ένας καθετήρας περνάει από τη στενωμένη ή αποφραγμένη αρτηρία. Ένας πρόσθετος καθετήρας με ένα μπαλόνι στο τέλος, περνούν πέρα από τη στένωση ή την απόφραξη και η αρτηρία ανοίγει με το φούσκωμα του μπαλονιού. Το μπαλόνι έπειτα ξεφουσκώνεται και αφαιρείται. Περαιτέρω εικόνες λαμβάνονται για να ελεγχθεί εάν η αγγειοπλαστική ήταν επιτυχής. Η αγγειοπλαστική μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί. Εάν αποτύχει η αγγειοπλαστική να βελτιώσει τη ροή του αίματος, στη συνέχεια, σε ορισμένες περιπτώσεις, τοποθετείται ένας μεταλλικός νάρθηκας μέσα στην αρτηρία (stent), ο οποίος τη διατηρεί ανοιχτή. Μόλις το stent τοποθετηθεί δε μπορεί να μετακινηθεί και θα επικαλυφθεί στο μέλλον με το ενδοθήλιο της αρτηρίας.
Χρειάζεται να εισαχθώ σε νοσοκομείο για την επέμβαση;
Για την επέμβαση συνήθως χρειάζεται να γίνει εισαγωγή στο νοσοκομείο. Θα σας ζητηθεί να έρθετε την προηγούμενη ημέρα ή απευθείας το πρωί της επέμβασης και θα πρέπει να μείνετε στην κλινική μια νύχτα.
Η διαδικασία γενικά διαρκεί περίπου 60 λεπτά για την ολοκλήρωσή της. Στο τέλος της επέμβασης, ο καθετήρας αφαιρείται και ο γιατρός ή η νοσοκόμα πιέζει το σημείο της παρακέντησης στη βουβωνική χώρα ή τον αγκώνα για 10 περίπου λεπτά και κατόπιν τοποθετείται μία ειδική πιεστική περίδεση πάνω στο σημείο της παρακέντησης μέχρι να σταματήσει η αιμορραγία της αρτηρίας.
Μια νοσοκόμα θα σας συνοδεύσει πίσω στο θάλαμο μετά από τη διαδικασία. Είναι σημαντικό για σας να παραμείνετε ακίνητοι για 4 ? 5 ώρες μετά την επέμβαση, για την προστασία της αρτηρίας από αιμορραγία.
Υπάρχουν κίνδυνοι με την επέμβαση;
Υπάρχουν ενδεχόμενες επιπλοκές που σχετίζονται με κάθε επέμβαση. Ο συνολικός κίνδυνος της διαδικασίας είναι εξαιρετικά χαμηλός. Οι πιθανοί κίνδυνοι μπορούν να ταξινομηθούν στις ακόλουθες κατηγορίες:
- Κατά την παρακέντηση
- Μικρά αιματώματα είναι συνηθισμένο να εμφανίζονται μετά την παρακέντηση της αρτηρίας.
- Πολύ σπάνια μπορεί να προκύψει σημαντική αιμορραγία από την αρτηρία ή απόφραξή της, η οποία ενδέχεται να χρειαστεί μία μικρή επέμβαση (1% των ασθενών).
- Σχετικά με το σκιαγραφικό
- Ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν μια αλλεργική αντίδραση στο σκιαγραφικό. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό είναι μικρής σημασίας, αλλά πολύ σπάνια (1 στους 3000) η αντίδραση μπορεί να είναι σοβαρή και απαιτεί επείγουσα θεραπεία με φάρμακα.
- Το σκιαγραφικό, σε ορισμένους ασθενείς, επηρεάζει τη λειτουργία των νεφρών. Εάν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος, θα πρέπει να ληφθούν ειδικές προφυλάξεις για να μειωθούν οι πιθανότητες νεφρικής δυσλειτουργίας. Αν είστε διαβητικοί και παίρνετε δισκία Μετφορμίνης, δεν θα πρέπει να τα πάρετε την ημέρα της επέμβασης, καθώς και για 48 ώρες μετά από αυτήν.
- Σχετικά με τη θεραπεία
- Απόφραξη του αγγείου μπορεί να προκύψει μετά την αγγειοπλαστική της στενωμένης αρτηρίας. Μερικές φορές μπορεί να αντιμετωπιστεί με ένα stent.
- Ρήξη του αγγείου μετά από αγγειοπλαστική είναι σπάνια. Αυτό μπορεί μερικές φορές να αντιμετωπιστεί στο αιμοδυναμικό εργαστήριο με την τοποθέτηση επικαλυμμένου stent (stent-graft) στην αρτηρία για να σταματήσει την αιμορραγία. Εάν αυτό δεν είναι δυνατόν, μπορεί να χρειαστεί μια επείγουσα εγχείρηση για τη συρραφή της αρτηρίας.
- Μικρά τμήματα της αθηρωματικής πλάκας από το εσωτερικό της αρτηρίας μπορεί περιστασιακά να αποσπαστούν κατά την αγγειοπλαστική (περιφερικές θρομβοεμβολές). Αυτό μπορεί επίσης να χρειαστεί μία επέμβαση για να αφαιρεθεί ο θρόμβος αν δημιουργεί κάποιο πρόβλημα με τη ροή του αίματος. Ο συνολικός κίνδυνος μιας τέτοιας εγχείρησης μετεπεμβατικά είναι χαμηλός (1 ? 2%).
- Άλλες επιπλοκές
- Αν χρησιμοποιηθεί η βραχιόνια αρτηρία, ο καθετήρας και το σύρμα θα περάσουν μία ή περισσότερες από τις αρτηρίες που τροφοδοτούν τον εγκέφαλο. Υπάρχει ένας πολύ μικρός κίνδυνος, να αποσπαστεί θρόμβος και να προκαλέσει εγκεφαλικό επεισόδιο (1 ? 2%)
Η αγγειοπλαστική / τοποθέτηση του stent είναι επιτυχής στην πλειοψηφία των ασθενών (90 ? 95%). Σε μικρό αριθμό ασθενών, στους οποίους η διαδικασία είναι ανεπιτυχής, η χειρουργική παράκαμψη (bypass) μπορεί να προσφερθεί ως εναλλακτική λύση.
Ο αγγειοχειρουργός θα σας αξιολογήσει πριν την επέμβαση για να ελέγξει ότι είστε έτοιμος και θα γίνουν οι προεγχειρητικές εξετάσεις ρουτίνας. Θα σας δοθεί η δυνατότητα να ρωτήσετε όποια περαιτέρω απορία έχετε.
Υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω για να βοηθήσω;
Η στένωση ή η απόφραξη της αρτηρίας δεν είναι αναστρέψιμη με φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, μπορείτε να βελτιώσετε τη γενική κατάσταση της υγείας σας με την τακτική άσκηση, τη διακοπή του καπνίσματος και τη μείωση των λιπαρών στη διατροφή σας. Οι δράσεις αυτές θα βοηθήσουν να επιβραδυνθεί η σκλήρυνση των αρτηριών που προκάλεσε το πρόβλημα σε πρώτο βαθμό και μπορεί να αποφευχθεί η ανάγκη για περαιτέρω επέμβαση στο μέλλον.
