Πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί πώς λειτουργεί το ανθρώπινο μάτι, το... οποίο μας χαρίζει μια από τις βασικότερες αισθήσεις μας! Ένα ειδικό κύτταρο είναι «υπεύθυνο» σύμφωνα με τους επιστήμονες, αφού είναι ικανό να διασφαλίσει την ένωση διαφορετικών μερών του ματιού.
Τα ευρήματα αυτά που δημοσιεύονται στην βρετανική εφημερίδα Nature Communications. μας βοηθούν να καταλάβουμε το πώς διαφορετικά μέρη του ματιού είναι «οργανωμένα» σε ένα μόλις λειτουργικό όργανο, το μάτι, αποκαλύπτοντας στοιχεία για πιθανά προβλήματα οράσεως αλλά και άλλες δυσπλασίες. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο King?s College στο Λονδίνο και χρηματοδοτήθηκε από κοινού από την BBSRC.
Το ανθρώπινο μάτι περιέχει πολλά διαφορετικά στοιχεία και διαθέτει μια πολύπλοκη ανατομία. Στο πίσω μέρος του ματιού είναι ο αμφιβληστροειδής, ο οποίος περιέχει νευρώνες και φωτοϋποδοχείς που συλλαμβάνουν το φως και το μετατρέπουν σε ηλεκτρικούς παλμούς που διαβιβάζονται στον εγκέφαλο, καθώς και το επιθήλιο, μια χρωστική ουσία που βοηθά να θρέψει τον αμφιβληστροειδή. Στο μπροστινό μέρος του ματιού, πίσω από τον κερατοειδή και την ίριδα, βρίσκεται ο φακός, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την εστίαση του φωτός πάνω στον αμφιβληστροειδή.
Η σωστή διάταξη των διαφόρων τμημάτων ματιού είναι σημαντική για τη φυσιολογική όραση. Κατά τη διάρκεια της σύνθεσης του ματιού, ο φακός και ο αμφιβληστροειδής προέρχονται από δύο εντελώς διαφορετικούς ιστούς, την επιφάνεια του εκτοδέρματος και το κεντρικό νευρικό σύστημα αντιστοίχως, γεγονός που εγείρει το ερώτημα για πώς να ευθυγραμμίζονται για να σχηματίσουν ένα λειτουργικό μάτι!
Η μελέτη αυτή, που πραγματοποιήθηκε πάνω σε έμβρυα κοτόπουλου, δείχνει ότι τα νευρικά κύτταρα κορυφής, (neural crest cells όπως είναι η επιστημονική τους ονομασία), διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία αυτή. Στέλνουν ένα «μήνυμα», που ονομάζεται TGF-β, στην επιφάνεια του εκτοδέρματος η οποία με τη σειρά της ενεργοποιεί ένα δεύτερο μονοπάτι, το μονοπάτι Wnt.
Το επιστημονικό εύρημα αυτό, δείχνει πώς ορισμένα κύτταρα, όπως τα παραπάνω, επιδρούν άμεσα και σε άλλα αισθητηριακά όργανα, όπως αυτά που υπάρχουν στο ανθρώπινο κεφάλι.
Όπως αναφέρουν επιστήμονες, οι μελέτες αυτές σχετικά με τη λειτουργία του ματιού ήταν ιδιαίτερα δύσκολες και χρονοβόρες, όμως μπορεί να φανερώσουν σημαντικά στοιχεία για τις γενικές αναπτυξιακές ανωμαλίες που συμβαίνουν στο ανθρώπινο σώμα.
