Οι κανόνες και οι «παγίδες»
Εγκρίθηκες από το υπουργικό συμβούλιο το νομοσχέδιο για την ρύθμιση των αυθαίρετων κτισμάτων.
Προβλέπεται τακτοποίηση για 40 χρόνια, πρόστιμα βάσει της τιμής ζώνης και αναλόγως του εμβαδού του αυθαίρετου κτίσματος, σημαντικές μειώσεις σε σχέση με το ισχύον ως σήμερα καθεστώς, αλλά και διάκριση μεταξύ κτισμάτων εντός κι εκτός σχεδίου.
Οι κανόνες και οι «παγίδες»
1. Διαχωρισμός των αυθαιρέτων σε αυτά που βρίσκονται σε ευαίσθητες περιοχές και σε αυτά που μπορούν να ρυθμιστούν ?με προϋποθέσεις που τίθενται: εξαιρούνται και είναι άμεσα κατεδαφιστέες οι κατασκευές που προκαλούν ανεπανόρθωτη περιβαλλοντική βλάβη (μέσα σε δάση, σε ρέματα, στον αιγιαλό, σε αρχαιολογικούς χώρους κ.λ.π).
2. Από 1/1/2012, όλα τα ακίνητα δεν θα μπορούν να μεταβιβάζονται χωρίς την υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και τη δήλωση μηχανικού που θα βεβαιώνει ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή στο ακίνητο και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια.
3. Ψευδείς ή ανακριβείς βεβαιώσεις από όσους εμπλέκονται σε μια δικαιοπραξία (συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, μεσίτες, υποθηκοφύλακες κ.λ.π) επισύρουν αυστηρές ποινές. Για τους μηχανικούς προβλέπεται μέχρι και αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος.
Διατήρηση αυθαίρετων κατασκευών
- Αφορά σε κατασκευές που έχουν ανεγερθεί έως 28/4/2010 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 3843/2010 για τους ημιυπαίθριους χώρους)
- Αφορά σε επιτρεπόμενες χρήσεις
Β. Για τα κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμών, η ρύθμιση ισχύει για είκοσι (20) χρόνια. Εάν ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός και ο καθορισμός των χρήσεων γης και των όρων και περιορισμών δόμησης της περιοχής και το διατηρούμενο κτίσμα εντάσσεται σε αυτόν, διατηρείται για επιπλέον είκοσι (20) χρόνια.
Επιπλέον, προκείμενου περί αυθαίρετων κατασκευών που έχουν ανεγερθεί σε μη άρτια και συνεπώς μη οικοδομήσιμα οικόπεδα, η διατήρηση επίσης αυξάνεται σε 40 χρόνια υπό την προϋπόθεση:
- χρήσης, όμορου ή τμήματος όμορου ή οικοπέδου που βρίσκεται στο δήμο της αυθαίρετης κατασκευής, άρτιου και οικοδομήσιμου γηπέδου για τη συμπλήρωση της υπολειπόμενης αρτιότητας ή
- ειδικού προστίμου ισοδύναμου εμβαδού γης που υπολείπεται ή
- συνδυασμό των δύο παραπάνω.
Λαμβάνονται υπόψη:
1. Η ύπαρξη οικοδομικής άδειας,
2. Η θέση του κτίσματος σε περιοχή εντός ή εκτός σχεδίου,
3. Το είδος του ακινήτου (κύρια και μοναδική κατοικία, άλλη χρήση κ.λ.π),
Ο τύπος της πολεοδομικής παράβασης (κατ?επέκταση ή/και καθ?ύψος υπέρβαση δόμησης/κάλυψης, παραβίαση πλάγιων αποστάσεων ή/και οικοδομικής γραμμής), η αυθαίρετη αλλαγή ως προς την χρήση της οικοδομικής άδειας, η τιμή ζώνης, βάσει του συστήματος αντικειμενικών αξιών, κάθε άλλο είδος αυθαίρετης κατασκευής (π.χ. πισίνες), υπό προϋποθέσεις, κοινωνικά κριτήρια.
Διαδικασία διατήρησης
Με πλήρη ευθύνη του ιδιοκτήτη και του μηχανικού υποβάλλεται από τον ιδιοκτήτη ή το νόμιμο εκπρόσωπό του, στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία ή στο ΚΕΠ μέχρι 31.12.2011, φάκελος με τα εξής δικαιολογητικά:
1. Αίτηση
2. Παράβολο υπέρ του ελληνικού δημοσίου
(500 ευρώ, 1000 ευρώ ή 2000 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος της αυθαίρετης κατασκευής)
3. Έντυπο υπολογισμού του ειδικού προστίμου
4. Υπεύθυνη δήλωση Ν.1599/86 με τα στοιχεία της αυθαίρετης κατασκευής.
Το έντυπο υπολογισμού θεωρείται από την Πολεοδομική Υπηρεσία προσωρινά (σε περίπτωση εξόφλησης με δόσεις) ή οριστικά (σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης) και με αυτό ο ιδιοκτήτης πληρώνει στις τράπεζες το πρόστιμό του.
Διάθεση των χρηματικών ποσών από τα πρόστιμα
Το πρόστιμο κατατίθεται σε ειδικό κωδικό του Πράσινου Ταμείου με την ονομασία «Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο» και στο πλαίσιο των στόχων και αρχών του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής αποδίδεται στους Δήμους στη διοικητική περιφέρεια των οποίων βρίσκονται τα μη νόμιμα κτίσματα και διατίθεται αποκλειστικά για την εξισορρόπηση του ελλείμματος γης, την αύξηση των κοινοχρήστων χώρων και την εκτέλεση κατεδαφίσεων.
Ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενδυνάμωση της δυνατότητας κατεδάφισης αυθαίρετων κτισμάτων, που δεν εντάσσονται στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου. Η Ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων:
Υπάγεται απευθείας στο Γενικό Επιθεωρητή της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ)
Έχει τις εξής αρμοδιότητες :
α) τον εντοπισμό και τον έλεγχο αυθαίρετων επεμβάσεων και κατασκευών
β) την έκδοση και την εκτέλεση πράξεων καθαίρεσης και κατεδάφισης
γ) τη μέριμνα για την ορθή διάθεση των οικοδομικών αποβλήτων (μπάζων) και την αποκατάσταση
Εκτελεί τα πρωτόκολλα κατεδάφισης με δικά της μηχανικά μέσα ή με μέσα ιδιωτικών επιχειρήσεων μετά από σύναψη σχετικών συμβάσεων.
Εάν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις αρνηθούν να συνάψουν συμβάσεις, η ΕΥΕΚΑ ενημερώνει τις οικείες Αστυνομικές Αρχές, οι οποίες και θα αναλαμβάνουν την κίνηση της διαδικασίας μεμονωμένης πολιτικής επιστράτευσης (ν.δ. 17/1974).
Ενδεικτικά πρόστιμα:
για 30τμ κατοικίας, σε διάφορες περιπτώσεις:
- Υπέρβαση δόμησης 30τμ, εντός σχεδίου, με ΤΖ: 1.500 ευρώ, α? κατοικία -> 3.375 ευρώ
- ΥΔ 30τμ, εντός σχεδίου, με ΤΖ: 1.500 ευρώ (+υπέρβαση ύψους >20%) -> 5.062 ευρώ
- ΥΔ 30τμ, εντός σχεδίου, με ΤΖ: 1.500 ευρώ (+υπέρβαση κάλυψης <20%) -> 4.050 ευρώ
- ΥΔ 30τμ, εκτός σχεδίου, με ΤΖ: 500 ευρώ, (α? κατοικία) -> 2.250 ευρώ για 100τμ κατοικίας, σε διάφορες περιπτώσεις:
- Υπέρβαση δόμησης 100τμ, εντός σχεδίου, με ΤΖ: 1.500 ευρώ, α? κατοικία -> 11.250 ευρώ
- ΥΔ 100τμ, εντός σχεδίου, με ΤΖ: 1.500 ευρώ (50τμ κύριοι/50τμ βοηθ.) -> 8.812 ευρώ
- ΥΔ 100τμ, εκτός σχεδίου, με ΤΖ: 500 ευρώ (β? κατοικία) -> 27.000 ευρώ
- 100τμ, εκτός σχεδίου, με ΤΖ: 500 ευρώ, α? κατοικία -> 7.500 ευρώ
- 100τμ, εκτός σχεδίου, με ΤΖ: 500 ευρώ, (α? κατοικία, χωρίς άδεια) -> 22.500 ευρώ για μεγάλα κτίρια (πλην κατοικίας) σε διάφορες περιπτώσεις:
- Αγροτική μονάδα 1.200τμ, εκτός σχεδίου με Τ.Ζ.: 500 ευρώ ->24.000 ευρώ
- Βιομηχανία-τουρ. κατάλυμα 1.200τμ, εκτός σχεδίου με Τ.Ζ.: 500 ευρώ ->48.000 ευρώ
- Βιομηχανία-τουρ. κατάλυμα 4.000τμ, εκτός σχεδίου με Τ.Ζ.: 500 ευρώ ->200.000 ευρώ
- Βιομηχανία-τουρ. κατάλυμα 120τμ, εντός σχεδίου με Τ.Ζ.: 1.500 ευρώ ->7.200 ευρώ
- Βιομηχανία-τουρ. κατάλυμα 1.200τμ, εντός σχεδίου με Τ.Ζ.: 1.500 ευρώ ->108.000 ευρώ
- εντός σχεδίου με ΤΖ<2.000 ευρώ ->2.000 ευρώ
- εντός σχεδίου με ΤΖ?2.000 ευρώ ->3.000 ευρώ
- εκτός σχεδίου ->1.500 ευρώ
