Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Artemisia vulgaris και ανήκει στην οικογένεια των Συνθέτων.
Είναι φυτό της ίδιας οικογενείας και του ίδιου γένους με την αψιθιά. Είναι ένα ευρέως διαδεδομένο, αυτοφυές, αρωματικό πολυετές φυτό, γνωστό και με τα ονόματα αψιδιά, πισιδιά, μελετίνη κ.α.
Βρίσκεται σε ορεινούς τόπους (σε ύψος 2200-3200) ιδιαίτερα στην Ήπειρο και Θεσσαλία.
Τα φύλλα του είναι βαθυπράσινα, στενά και λογχοειδή. Πάνω από 8 εκατοστά στο μήκος τους και άσπρα από το κάτω μέρος τους. Το στέλεχος με φαιόχροες και κοκκινωπές ραβδώσεις, διακλαδίζεται πολύ.
Τα άνθη του φυτού με διάμετρο 5 χιλιοστά βγαίνουν αργά το καλοκαίρι σε κυλινδρικές μακριές κεφαλές, τοποθετημένα σε ταξιανθίες (στάχυα) πολύ διακλαδωμένα. Το φυτό φτάνει σε ύψος το 1,5 μέτρο.
Συστατικά-χαρακτήρας
Το βότανο περιέχει αιθέρια έλαια (κινεόλη και θουγιόνη), πικρές ουσίες, τανίνη, ρητίνη, ινουλίνη, γλουκονικές ουσίες (αψινθίν, ανασιντίν), βιταμίνες Α, Β1, Β2, C κ.α.Έχει γεύση πικρή και αρωματική.
Η Ιστορια της
Η Αρτεμισία αναφέρεται συχνά στον πρώτο μ.Χ. αιώνα στα Ελληνικά και Ρωμαϊκά κείμενα. Αναφέρεται επίσης στην Κινέζικη ιατρική βιβλιογραφία πριν από το 500 μ.Χ. Οι Ρωμαίοι την φύτευαν στις άκρες των δρόμων και οι στρατιώτες τους στις μεγάλες πεζοπορίες την τοποθετούσαν στα σανδάλια τους για να αντέχουν καλύτερα. Η φήμη ότι το φυτό καταπραΰνει τα πληγωμένα και κουρασμένα πόδια κρατάει μέχρι σήμερα.
Άνθιση
Για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες χρησιμοποιούνται η ρίζα, οι ανθοφόροι μίσχοι και τα φύλλα. Οι ανθισμένες κορυφές και τα φύλλα συλλέγονται τον Αύγουστο και η ρίζα συλλέγεται τον Οκτώβριο.
Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις
Το φυτό δρα ως πικρό τονωτικό, διεγερτικό, νευροτονωτικό και εμμηναγωγό.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν χρειαζόμαστε ένα διεγερτικό του πεπτικού συστήματος. Οι πικρές ουσίες που περιέχει και τα πτητικά έλαια διεγείρουν την έκκριση των πεπτικών υγρών και για τον λόγο αυτό η Αρτεμισία συστήνεται όταν κόβεται η όρεξη. Βοηθά την πέψη με την πικρή διέγερση των πεπτικών υγρών και ταυτόχρονα περιέχει ένα άφυσο έλαιο. Διαθέτει ήπια νευροτονωτική δράση που βοηθά σε περιπτώσεις κατάθλιψης και μειώνει την ένταση , εξ αιτίας της ύπαρξης του πτητικού ελαίου, για αυτό πρέπει να προσέξουμε να μην έχουμε απώλεια αυτού του συστατικού κατά την παρασκευή του εγχύματος. Η Αρτεμισία επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εμμηναγωγικό αφού βοηθά στην εξομάλυνση της έμμηνης ρύσης. Το χρησιμοποιούν για τον ζαχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία και ραχιτισμό.
Η χρήση του βοτάνου διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, κατεβάζει την πίεση και ελαττώνει τα οιδήματα στην κατακράτηση ούρων.
Παρασκευή και δοσολογία
Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1-2 κουταλιές του τσαγιού ξηρό βότανο και το αφήνουμε για 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε έως τρεις φορές την ημέρα. Η Αρτεμισία χρησιμοποιείται για να δώσει γεύση σε διάφορα απεριτίφ και αυτός είναι ένας ευχάριστος τρόπος για να την πιει κανείς.
Αν την λαμβάνουμε υπό μορφή βάμματος η ημερήσια δόση είναι 1-4 ml βάμματος τρεις φορές την ημέρα.
Προφυλάξεις
Η χρήση όμως σε μεγάλες δόσεις για παρατεταμένο χρονικό διάστημα όμως δεν ενδείκνυται γιατί μπορεί να προκαλέσει δηλητηριάσεις, οι οποίες συνοδεύονται με πέσιμο της πίεσης του αίματος, βραδυκαρδία και αρρυθμία των παλμών της καρδιάς. Δεν πρέπει να χορηγείται στις γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης ή θηλάζουν.
