Το 279 π.Χ. πολυάνθρωπη στρατιά Γαλατών (200 χιλιάδες) με αρχηγό τον Βρέννο Β' πραγματοποίησε εισβολή στη Μακεδονία και προχώρησε στη Θεσσαλία, λεηλατώντας και καταστρέφοντας τα πάντα. Μπροστά στον κίνδυνο συμμαχούν, τότε, οι ελεύθερες πόλεις της κεντρικής Ελλάδος (Αιτωλία, Βοιωτία, Λοκρίδα, Φωκίδα, Μέγαρα και Αθήνα) και αναθέτουν την αρχηγία του ελληνικού στρατού (30 χιλιάδες περίπου) στον Αθηναίο στρατηγό Κάλλιππο τον Μοιροκλέους. Οι Γαλάτες, έχοντας ως πρώτο στόχο το Μαντείο των Δελφών όπου υπήρχαν θησαυροί, κατέβηκαν από τη Θεσσαλία στη Φθιώτιδα και, αφού πέρασαν το Σπερχειό, λεηλάτησαν την Ηράκλεια και επιτέθηκαν στους 'Ελληνες που είχαν πάρει θέσεις στο στενό των Θερμοπυλών. Στη σύγκρουση οι Έλληνες, αν και ήταν πολύ λιγότεροι, αντιστάθηκαν
με γενναιότητα και ανάγκασαν τους Γαλάτες να υποχωρήσουν.
Ο Βρέννος, τότε, για να εξασθενήσει την παράταξη των Ελλήνων, έστειλε, για αντιπερισπασμό, 40 χιλιάδες Γαλάτες εναντίον της Αιτωλίας με την ελπίδα ότι, έτσι, θα αναγκαζόνταν οι Αιτωλοί να φύγουν από τις Θερμοπύλες για να υπερασπίσουν τη χώρα τους. Το τμήμα αυτό των Γαλατών, με αρχηγούς τον Ορεστόριο και τον Κόμβουτιν, πέρασε το Σπερχειό προς τα πίσω, και μέσω της Θεσσαλίας εισέβαλε στην Ευρυτανία που αποτελούσε μέρος της Αιτωλίας. Οι βάρβαροι βρήκαν τη χώρα των Αιτωλών ανυπεράσπιστη και διέπραξαν φοβερά ανοσιουργήματα. Έσφαξαν γέροντες και νήπια, απ' τα οποία έπιναν το αίμα και έτρωγαν τις σάρκες, τις δε γυναίκες μεταχειρίστηκαν με φοβερούς εξευτελισμούς, βιάζοντάς τες μέχρι θανάτου. Την καταστροφική μανία των Γαλατών δέχθηκε προπαντός το Κάλλιο, που φέρεται ως πρωτεύουσα της Αιτωλίας και εντοπίζεται στο χώρο του σημερινού Κλαυσείου. Όταν οι Γαλάτες ολοκλήρωσαν την καταστροφή και έκαψαν το Κάλλιο, επέστρεφαν από τον ίδιο δρόμο για να συναντήσουν το κύριο σώμα του βαρβαρικού στρατού στις Θερμοπύλες.
Αλλα ο ίδιος δρόμος τους έφερε πάλι στον φυσικό αυχένα (τα Κοκκάλια), από τον οποίο είχαν εισβάλει στην Αιτωλία. Εκεί όμως βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις οκτώ πλέον χιλιάδες Αιτωλούς που κατέφθασαν από τις Θερμοπύλες με τους στρατηγούς των Πολύαρχον, Πολύφρονα και Λαοκράτη. Αλλά και οι Καλλιείς όπως και οι άλλοι Ευρυτάνες κατεδίωκαν τους επιδρομείς, ζητώντας εκδίκηση για όσα έπραξαν σε βάρος τους. Ο Παυσανίας λέγει, ότι στην καταδιωκτική εκστρατεία πήραν μέρος εθελοντικά και γυναίκες, γιατί μισούσαν τους Γαλάτες περισσότερο από τους άνδρες. Η σύγκρουση υπήρξε σφοδρότατη και συνεχίστηκε για μέρες.
Όπως φαίνεται, οι Γαλάτες είχαν κυκλωθεί και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν από τους Αιτωλούς. Λείψανα από την φονικότατη εκείνη μάχη υπάρχουν και σήμερα. Απειράριθμα θρυμματισμένα κόκαλα βρίσκονται σκορπισμένα στο έδαφος, απ' τα οποία η τοποθεσία ονομάζεται "ΚΟΚΚΑΛΙΑ". Παλαιότερα, που στην περιοχή καλλιεργούσαν σίκαλη από το γειτονικό χωριό Κρίκελλο, το υνί έφερνε στην επιφάνεια και τεμάχια από διάφορα εξαρτήματα και όπλα.
[γαλατικός πέλεκυς που βρέθηκε στο σημείο της μάχης]
Όσοι από τους Γαλάτες κατόρθωσαν να σωθούν, έτρεξαν να περάσουν το Σπερχειό, για να ενωθούν με το κύριο σώμα του βαρβαρικού στρατού στις Θερμοπύλες. Εκεί όμως τους περίμεναν οι Θεσσαλοί και οι Μαλιείς που τόσους πολλούς εσκότωσαν από αυτούς, ώστε δεν σώθηκε κανένας να φθάσει στην πατρίδα του (Παυσανίας). Αλλά και οι άλλοι Γαλάτες, ο κύριος όγκος, αν και διέσπασαν την άμυνα των Ελλήνων στις Θερμοπύλες με κυκλωτικό ελιγμό μέσω της Οίτης, και βάδισαν εναντίον των Δελφών, δεν είχαν καλύτερη τύχη, γιατί νικήθηκαν. Ο ίδιος ο Βρέννος, αφού τραυματίστηκε, αυτοκτόνησε, πίνοντας άφθονο δυνατό κρασί (άκρατον οίνον).
Οι υπόλοιποι Γαλάτες επιστρέφοντας μέσω Θεσσαλίας προς τη Μακεδονία και Θράκη, αποδεκατίστηκαν υπό λοιμού, ψύχους και μαχαίρας. (Παπαρρηγόπουλος)Ανάλογη με τον κίνδυνο, που διέτρεξε η Ελλάδα από την επιδρομή εκείνη των Γαλατών, υπήρξε η αναγνώριση και η τιμή προς τους Αιτωλούς από τους άλλους Έλληνες, γιατί αυτοί, οι Αιτωλοί, κυριολεκτικά συντρίψανε τους Γαλάτες στα ΚΟΚΚΑΛΙΑ και διέσωσαν την ελευθερία της Ελλάδος, όπως άλλοτε οι Αθηναίοι στον Μαραθώνα.Οι Αιτωλοί, τέλος, φιλοτέχνησαν ηρωϊκή μορφή οπλισμένης γυναίκας, που καθόταν επάνω σε γαλατικές ασπίδες και συμβόλιζε την Αιτωλία.
Το μνημείο αυτό της νίκης στα ΚΟΚΚΑΛΙΑ, ανέθεσαν οι Αιτωλοί στο ιερό των Δελφών.
[φωτ.: από τα εγκαίνια του μνημείου στα Κοκκάλια Κρικέλλου το 1989]
Την 8η Ιουλίου 1989 σε μια σεμνή άλλα και επιβλητική γιορτή που οργάνωσε ο Σύλλογος των εν Αθήναις και απανταχού Κρικελλιωτών Ευρυτανίας και όλων των χωριών του τ. Δήμου Ευρυτάνων (νυν Δομνίστας) και με την παρουσία της Εκκλησίας, των αρχόντων της Πολιτείας, της Αστυνομίας, πολλών ευρυτανικών Συλλόγων και Σωματείων, καθώς και πλήθος λαού απ? όλα τα μέρη, έγιναν τα αποκαλυπτήρια αυτού του Μνημείου από τον αείμνηστο ?πια- πρόεδρο της Κοινότητας Κρικέλλου Κων. Πανάρα. Όλοι εντυπωσιασθήκαν και θαύμασαν το μεγαλόπρεπο Μνημείο και διάβασαν και ξαναδιάβασαν το επί της στήλης επίγραμμα:
279π.Χ. προμαχούντων των Ευρυτάνων-Αιτωλών
συνετρίβησαν οι Γαλάτες κατά κράτος!
[Το μνημείο στα Κοκκάλια Κρικέλλου]
